Иһинээҕитигэр көс

Николай Герасимович Божедонов

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Николай Герасимович Божедонов (1932-2016) - кыраайы үөрэтээччи, Саха Өрөспүүбүлүкэтин үөрэҕириитин туйгуна, "Саха-Азия оҕолоро" норуоттар икки ардыларынааҕы пуонда стипендиата, тыыл, үлэ бэтэрээнэ. 1932 сыллаахха Үөһээ Дьааҥы улууһун Адыаччы нэһилиэгин Ынахсыт сиригэр төрөөбүтэ. 1955 сыллаахтан Адыаччы оскуолатыгар ахсаан уонна физика учууталын быһыытынан үлэтин саҕалаабыта. 1976 сыллаахтан аҕа табаарыһа Михаил Александрович Слепцов тэрийбит палеонтологическай музейын 2012 сыллаахха диэри салайбыта. Ити сыллар тухары музей пуондата 10 бүк улааппыта, биирдиилээн экспонаттар Красноярск, Москва, Штутгард, Токио куораттарга улахан быыстапкаларга турбуттара. 1980-с сыллардаахха Николай Герасимович айылҕа харыстабылынан күүскэ дьарыктаммыта. Адыаччы үрэххэ үлэлиир көмүс хостооччулары утары үгүс суругу суруйбута, аахсыйалары тэрийбитэ. Дьон ыраас ууну иһэрин туһугар элбэх үлэни оҥорбута. Туостаах үрэххэ ракета бастакы үктэллэрэ түһэллэрин утаран, Адыаччы үрэх уутун анализка ыытарга туруорсан мунньахтарга тыл этэрэ, дьону өйдөтөрө. Маны таһынан, Адыаччытааҕы ГЭС тутуллуута тохтообутугар үгүс өҥөлөөх. Кини 1990-с сыллар саҥаларыгар Борис Ельциҥҥэ суруга билигин да элбэх киһини сөхтөрөр: "Өскөтүн биһиги этиибитин ылыммат буоллаххытына, биһиги бука бары туох баарбытынан көмүскэнэргэ эрэ тиийэбит. Биһиэхэ атын суол суох" (көҥүл тылбаас). Николай Герасимович уонунан сылларга норуот контролерунан, Верхоянскай норуодунай суутун сэтээтэлинэн, Адыаччы нэһилиэгин табаарыстыы суутун бэрэсэдээтэлинэн, олохтоох нэһилиэк уонна улуус мунньахтарын депутатынан үлэлээбитэ.