Дүллүкү нэһилиэгэ (Үөһээ Бүлүү улууһа)

Дүллүкү нэһилиэк. Үөһээ Бүлүү улууһун нэһилиэгэ, киинэ Дүллүкү.

Улуус кииниттэн 40 км хоту диэкки сытар.

Нэһилиэнньэтин ахсаана 1 264 киһи (2007 сыл), ол иһигэр: Дүллүкү — 1 254 уонна Бүтэйдээх — 10 киһи.

Устуоруйата

Үһүйээннэр кэпсииллэринэн Нам улууһуттан XVII үйэ бүтүүтүгэр кэлбит дьон олохтообут нэһилиэктэрэ. Аата эбэҥки тылыттан киирбитинэн ааҕыллар: дулу — орто, дулугу - орто тарбах, эбэтэр күөллэр ыккардыларыгар сытар күөл. Дүллүкү күөлэ кырдьык биир өттүттэн Чыыйык, Бүдүргэй, иккис өттүттэн Кур Муустаах, Уолбут куөллэр ыккардыларыгар сытар.

XIX уонна XX үйэлэр быыстарыгар Дүллүкү уҥуор турар Нам нэһилиэгэр киирэрэ. Ол гынан баран салаллара табыгаһа суоҕуттан олохтоохтор туруорсууларынан Саха Сирин уобаластааҕы управленията 1911 сыллаахха от ыйын 2 күнүнээҕи 170 нүөмэрдээх быһаарыытынан туспа нэһилиэк буолбута. Нэһилиэк бастакы кинээһинэн Иванов Николай Иванович (Маттаҥаа) талыллыбыта. Илин Эбэ Букаа өтөҕүн анныгар баар өтөххө олорбут киһи 1916 сыл тохсунньу 1 күнүгэр дылы үлэлээбитэ. Кини кэнниттэн Санников Иван Ильич 1916 сылтан 1919 сыл тохсунньу 1 күнүгэр дылы уонна Санников Спиридон Ксенофонтович (Эһэ Харах) 1922 сыл тохсунньу 1 күнүгэр дылы үлэлээбиттэрэ.

Онтон Иванов Харлампий Иванович (Бааҕынаан) талыллан бастаан кинээһинэн, онтон сэбиэт бэрэстээтэлинэн үлэлээбит курдук. 1922 сыллаахха Куонаан бандьыыт отучча киһилээх этэрээтэ таарыйан Балаҕан көлүйэҕэ хонон-өрөөн ааспыт. Бу дьон баһылыктарын Эһэ Харах өлөртөөрү гыммытын ("үксүлэрэ төрдө-ууһа суох мөлтөх дьон эбит, баһылыктарын өлөрдөххө ыһыллан хаалыахтара"), Бааҕынаан сэрэҕэдийэн көҥүллээбэтэх. Ол иһин кэлин сэбиэскэй былаас атаҕар турбутун кэннэ бэрэстээтэлиттэн уһуллубут курдук.