Атамай нэһилиэгэ

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Атамай нэһилиэгэ Горнай улууһун каартатыгар

Атамай нэһилиэгэ — Горнай улууһун нэһилиэгэ, киинэ Бэс Күөл. Бэрдьигэстээхтэн 100 км ыраах хоту диэкки сытар. Нэһилиэнньэтин ахсаана 665 киһи (2007 сыл). Улуус киинин кытары мэлдьи сырыылаах суол.[1]

I Атамай нэһилиэгэр «Улуу Сыһыы» диэн сиргэ бастакы таҥара дьиэтэ 1870 сыллаахха тутуллубут. Тутууга I уонна II Атамай, Салбаҥ нэһилиэктэрин дьоно үлэлээбиттэр. Үбү Аргунов Никифор Данилович диэн Нам киһитэ биэрбит. 1890 с. умайбыт, онтон Аргунов хат туттарбыт, манна киниэхэ улахан көмөнү Харитонов Данил Иванович биитинээн Федордуун[2] оҥорбуттар. Колокуолунатын үрдүгэ 22 м эбит, 16 куолакаллааҕа, онтон улаханнара 33 буут (528 кг) ыйааһыннаах эбит.

Бу таҥара дьиэтигэр 1898 с. тохсунньу 1 күнүгэр биир кылаастаах приход оскуолата арыллыбыт.[3]

Сирэ-уота (географията)[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Нэһилиэк улуус хотугулуу-арҕаа өттүгэр сытар, хоту өттүттэн Кэбээйи улууһун кытта кирбиилэһэр.

Нэһилиэк сиригэр Дьахтар күөлэ диэн дьикти ааттаммыт күөл баар.

Нэһилиэктэн төрүттээхтэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • Харитонов Лука Никифорович (1901—1972) — тыл үөрэҕин билимнэрин доктора, профессор.
  • Павлов Федор Федорович (1940 төр.) — худуоһунньук.
  • Яковлев Макар Макарович (1947 с. бэс ыйын 9 күнүгэр төрөөбүт) — Заслуженный юрист России, Почетный работник прокуратуры России, Кавалер орденов и Знак Почета им. Дзержинского, Александра Невского, отличник государственно-гражданской службы РС(Я), отличник охраны природы РС(Я), Почетный гражданин Горного района, Атамайского и Октябрьского наслегов, лауреат фонда Первого Президента РС(Я).

Быһаарыылар[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  1. Республика Саха (Якутия), Административно-территориальное устройство.
  2. Айыы Далбар Хотуна. Иккис кинигэ. Н.И. Протопопова. Дь. Бичик, 2001, 6 сирэй.
  3. В. Ф. Степанов. История Горного улуса в I половине XX века. — Дь.: Бичик, 2008