Александр Пушкин

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Перейти к навигации Перейти к поиску
Александр Пушкин (1827)

Алекса́ндр Серге́евич Пу́шкин (1799 — 1837) диэн нуучча улуу бэйиэтэ, суруйааччыта, драматуура уонна прозаига. Пушкин өссө нуучча тылын тарҕатааччыта уонна тылы уларыппыт реформатор быһыытынан биллэр.

Кини айымньылара Арассыыйаҕа уонна аан дойдуга киэҥник биллэллэр.

Пушкин ыам ыйын 25 күнүгэр (аныгы ааҕыыннан бэс ыйын 6) 1799 сыллаахха Москуба куоракка төрөөбүт. Кыра сылдьан эбэтигэр Москуба анныгар Захарово диэн сэлиэнньэҕэ сайылыыр эбит. Алта сыл Царскосельскай лицейга үөрэммит. 1820 сыл сааһыгар политиканы таарыйар хоһооннорун иһин Санкт-Петербург генерал-губернаторыгар ыҥырыллар. Сибииргэ көскө ыытылла сыһар, ону аҕа доҕордоро көмөлөһөн Екатеринославка ыытыллар. Сэбиргэхтэтэн ыалдьа сыттаҕына Раевскайдар Хапхааска уонна Кырыымҥа эмтэтэ илдьэллэр.

Ыраахтааҕы лицейигэр үөрэнэ сылдьан Пушкин да атын лицейгэ (Ильичскай, Корф, Дельватия) курдук поэзия наукатын утарара, ол гынан баран «суруктартан, өйтөн суруйууттан быһа тардыы» (1827) кини бэлиэр поэзияҕа да, геометрияҕа да иккистээн өрө көтөҕүллүүнү ситиһэрэ.[1]

37 саастааҕар 1937 сыллаахха дуэльга ытыалаһыы түмүгэр ыараханнык бааһыран баран аҕыйах хонугунан, урукку ааҕыыннан тохсунньу 29 (аныгыннан олунньу 10) күнүгэр өлбүт.

Быһаарыылар[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  1. Пушкин естественнэй көрүүлэрэ.

Сигэлэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]