Рыкунов Николай Николаевич
Рыкунов Николай Николаевич - Россия суруйааччыларын Сойууһун чилиэнэ (2015с.), литературнай критик, прозаик, суруналыыс, тылбаасчыт.
Олоҕун кэпсээнэ
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]1980 сыллаахха алтынньы 26 күнүгэр Саха АССР Нам оройуонун Бартыһаан нэһилиэгэр төрөөбүтэ.
2007 сыллаахха М.К.Аммосов аатынан Саха государственнай университетын Саха филологиятын уонна култууратын факультетын үөрэнэн бүтэрбитэ.
2007 сыллаахтан саҕалаан "Чуораанчык" уонна "Колокольчик" оҕо сурунаалларын холбоһуктаах редакциятыгар отдел сэбиэдиссэйинэн, "Саха" көрдөрөр-иһитиннэрэр хампаанньа "Аал-луук мас" студиятыгар редакторынан, Нам улууһун Бартыһаан нэһилиэгэр библиотекарынан, Биир ньыгыл Россия политическай партия Намнааҕы салаатын специалиһынан, П.А.Ойуунускай аатынан Государственнай литературнай музей научнай үлэһитинэн үлэлээбитэ.
2016 сыл от ыйын 21 күнүгэр ыарахан ыарыыттан соһуччу өлбүтэ.
Айар үлэтэ
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Николай кириитик быһыытынан маҥнайгы ыстатыйалара 2008 сыллаахтан саҕалаан бэчээттэнэн барбыттара.
Устудьуоннуур сылларыгар народнай суруйааччы Николай Лугинов айар бөлөҕөр киирэн, саха литературатын тылбааһын 10 кинигэтин бэчээккэ бэлэмнэспитэ.
Маҥнайгы кинигэтин ("Үтүө үгэстэри тирэх оҥостон") бэчээккэ туттаран баран илиитигэр туппакка күн сириттэн барбыта.
Иккис кинигэтин ("Тыыннаах айымньы") Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ыччат дьыалаларын уонна дьиэ кэргэн бэлиитикэтин министиэристибэтин үбүлээһининэн доҕотторо бэчээттэппиттэрэ.
Библиографията
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Кинигэ
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]1. Рыкунов Н.Н. Үтүө үгэстэри тирэх оҥостон. – Дьокуускай: Бичик, 2016. 2. Рыкунов Н.Н. Тыыннаах айымньы / Н.Н.Рыкунов; хомуйан оҥордулар Р.Н.Каженкин, Г.Г.Андросов. - Дьокуускай: Түһүлгэ, 2017.
Хомуйан оҥоруу
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]1. Данилов С.П. Восхождение / С.П.Данилов; сост. Н.А.Лугинов, Н.Н.Рыкунов, А.Г.Кузьмина; лит.ред. И.И.Иннокентьев. – Якутск: Бичик, 2006.
2. Дружбы связующие нити. Встречи русских и якутских писателей. сост. Н.А.Лугинов, Н.Н.Рыкунов. – Якутск: Бичик, 2012.
3. Ефимов М.Д. Торжество жизни. Сост. Н.А.Лугинов, Н.Н.Рыкунов, А.Г.Кузьмина; лит.ред. И.И.Иннокентьев. – Якутск: Бичик, 2006.
4. Заболоцкай Н.М. Уочаркалар. Ыстатыйалар. Бэлиэтээһиннэр (саха литературатын историятыттан) / Н.М.Заболоцкай; хомуйан оҥордулар Н.Н.Рыкунов, О.Б.Егоров; ред.: С.А.Попов-Сэмэн Тумат. – Дьокуускай: Бичик, 2009.
5. Заболоцкий Н.М. Девушка в камусах: рассказы, повесть / Н.М.Заболоцкий; сост. Н.А.Лугинов, Н.Н.Рыкунов, А.Г.Кузьмина; лит.ред. И.И.Иннокентьев. – Якутск: Бичик, 2009.
6. Ойунский П.А. Мои заветные слова: стихи, поэма, олонхо / П.А.Ойунский; сост. Н.А.Лугинов, Н.Н.Рыкунов, А.Г.Кузьмина; лит.ред. И.И.Иннокентьев. – Якутск: Бичик, 2006.
7. Софронов А.И. Возвращение: стихи / А.И.Софронов; сост. Н.А.Лугинов, Н.Н.Рыкунов, А.Г.Кузьмина; лит.ред. И.И.Иннокентьев. – Якутск: Бичик, 2006.
8. Тарабукин Н.С. Моя жизнь / Н.С.Тарабукин; сост. Н.А.Лугинов, Н.Н.Рыкунов, А.Г.Кузьмина; лит.ред. И.И.Иннокентьев. – Якутск: Бичик, 2009.
9. Улуро Адо. Весть из тундры / Улуро Адо; сост. Н.А.Лугинов, Н.Н.Рыкунов, А.Г.Кузьмина; лит.ред. И.И.Иннокентьев. – Якутск: Бичик, 2006.
10. Харлампьева Н.И. Праматерь Азия: стихи / Н.И.Харлампьева; сост. Н.А.Лугинов, Н.Н.Рыкунов, А.Г.Кузьмина; лит.ред. И.И.Иннокентьев. – Якутск: Бичик, 2012.
Хомуурунньуктарга уонна периодическай бэчээккэ тахсыбыт айымньылар, тылбаастар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]1. Балыксыттар : [кэпсээн] // Эҥсиэли. – 1996. Алтынньы 29 к. – С.3.
2. Бөҕөс : [сэһэн] / Ыллык : эдэр суруйааччылар айымньыларын хомуурунньуга / хомуйан оҥордо И.И.Осипов-Уйбаан Ойуур. – Дьокуускай, 2011. – С.109-173.
3. Кыайыы : [кэпсээн] // Чолбон. – 2008. - №2. – С.50-51.
4. Маныыһыт айаарара: [нуучча остуоруйата] ; тылб. Н. Рыкунова // Чуораанчык. - 2007. - N 6. - С. 4-6.
5. Мас : [кэпсээн] // Чолбон. – 2010. - №8. – С.31-33.
6. Сындыыс : [сүүрүк ат туһунан кэпсээн] // Саха сирэ. – 2014. – Бэс ыйын 10 к. – С.10; Эҥсиэли. – 2014. – от ыйын 19 к. – С.7.
Критическэй ыстатыйалар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]7. Ааспыты ытыктааһын – кэскиллээх киһи киэбэ : [Николай Лугинов айымньыларын ырытыылара] // Саха сирэ. - 2013. - Сэтинньи 29 к. - С. 5.
8. Айар киэбэ олус ураты: [«Сиэркилэ. Мааска. Харах» диэн Ангелла Попова кинигэтин туһунан] // Чолбон. - 2012. - N 5. - С. 86-88.
9. Баҕа санаа баарыһа: [эдэр суруйааччылар туһунан] // Саха сирэ. - 2010. - Кулун тутар 25 к. - С. 15.
10. Башарины үөрэппитэ, Ойуунускайтан рукопиһын туппута...: [саха биллиилээх поэта И. Д. Винокуров-Чаҕылҕан төрөөбүтэ 100 сылыгар] // Саха сирэ. - 2014. - Атырдьах ыйын 9 к, - С. 3.
11. “Дети мои родные...” : [к 90-летию поэта Г.Г.Вешникова-Баал Хабырыыс] // Колокольчик. – 2008. – №5. –С.1.
12. Для чистого детского сердца... : [к 100-летию Н.М.Заболоцкого-Чисхана] // Колокольчик. – 2008. – №7. – С.5.
13. “Куобах кутуруга уолчаан” аҕата : [народнай поэт М.Ефимов 80 сааһын туолбутунан] // Чуораанчык. – 2007. – №5. – С.8.
14. Н.М. Заболоцкай-Чысхаан “Саха литературата” (уочаркалар) үлэтин суолтата // Чолбон. – 2009. №8. С.88-94.
15. Н.М. Заболоцкай-Чысхаан «Саха литературата» (уочаркалар) үлэтин суолтата // Чолбон. - 2009. - N 8. - С. 88-94.
16. Оҕо хараҕынан : [суруйааччы, литературнай критик Н. М. Заболоцкай-Чысхаан төрөөбүтэ 100 сыла] // Чуораанчык. - 2008. - N 7. - С. 5.
17. Олох чысхааныгар оҕустарбатаҕа : [саха биллиилээх прозаига, литературнай кириитигэ Н.М. Заболоцкай-Чысхаан төрөөбүтэ 105 сылыгар] // Саха сирэ. - 2013. - Ахсынньы 19 к. - С. 26.
18. “Өбүгэ кистэлэҥэ” айымньыга кылгас бэлиэтээһин [прозаик Евгений Горохов “Өбүгэ кистэлэҥэ” сэһэнин туһунан] // Чолбон. – 2017. - №3. – С.96.
19. Прозаттан үөскээбит поэзия : [Гаврил Андросов поэзията] // Чолбон. - 2011. - N 4. - С. 88-90.
20. Салгынна! Сырдыкта! : [эдэр поэтесса у Александра Попова-Долгура айымньыларын туһунан] // Эдэр саас. - 2012. - Кулун тутар 14 к. - С. 8.
21. Саха литературатын көмүскээн: [профессор Г. П. Башарин төрөөбүтэ 100 сылын көрсө] // Эҥсиэли. - 2012. - Олунньу 15 к. - С. 3
22. Саха оҕуһун мииинэ да – ырыаһыт : [эдэр ааптардар айымньыларын ырытыы] // Чолбон. – 2008. - N 1. - С. 85-89.
23. Сергей Есенин уонна Анемподист Софронов // Чолбон. – 2006. №11. С.29-31.
24. Суруйааччы Анатолий Слепцов кэпсээннэригэр бэлиэтээһиннэр: [мелодист, ырыаһыт, хоһоонньут Игнатий Слепцов «Аҕа, кэл кэпсэтиэх» диэн кинигэтин туһунан] // Чолбон. - 2016. - N 3. - С. 87-89.
25. Суруйааччы дойдутугар : [саха биллиилээх прозаига, литературней кириитигэ Н.М. Заболоцкай-Чысхаан төрөөбүтэ 100 сылыгар] // Саха сирэ. - 2008. - Ахсынньы 9 к. - С. 3.
26. Сэмэн Тумат прозатын уратыта // Чолбон. - 2014. - N 6. - С. 90-93.
27. «Тыыннаах» айымньы : [уус-уран айымньы туһунан] // Чолбон. - 2015. - N 4. - С. 86-90.
28. Тыыннаахтарга : [Ангелла Попова «Тыыннаахтарга» диэн хоһооннорун хомуурунньугун туһунан] // Саха сирэ. - 2016. - Олунньу 11 к. - С. 32.
29. Улуу хууннар : [Н. Лугинов «Улуу хууннар» сэһэнин туһунан] // Чолбон. - 2013. - N 12. - С. 87-90.
30. Уоттаах сүрэх : [Аграфена Кузьмина «Киһи сүрэҕэ бэрт чараас» диэн кинигэтин туһунан] // Чолбон. 2016. - N 8. – С. 95-97.
31. Үтүө ааттары утумнаан : [Харысхал «Тэпсиллибэт үтүө аат» диэн драматын туһунан] // Чолбон. - 2016. - N 9. - С. 91-96.
32. Хайгыыр кириитикэ туһалаабат: [кириитикэ туһунан] // Саха сирэ. - 2016. - Бэс ыйын 30 к. - С. 2.
33. «Эн суоххуна...» кинигэни кэрэхсээтим // Чолбон. - 2012. - N 12. - С. 82-84.
Атын тиэмэлэргэ ыстатыйалара:
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]1. Азия норуоттарын төрүт тустуулара // Чуораанчык. – 2008. №4. – С.1.
2. Баар кыаҕы барытын туһаныахха // Кыым. – 2002. Ахс. 26 к. – С.6.
3. Баскетбол күрэҕэр : [Партизан нэһилиэгэр эр дьоҥҥо баскетболга улуустааҕы күрэхтэһии буолан ааста] // Эҥсиэли. – 2013. – Тохсунньу 19 к. – С.4.
4. “Дьол уонна Сор” : [Партизан нэһилиэгин “Хомус” сынньалаҥ киинэ театрализованнай дьүһүйүү туруорда] // Эҥсиэли. – 2013. – Ахсынньы 4 к. – С.4.
5. Ийэ сырдык санаатынан : [Партизан нэһилиэгэр Ийэ күнүгэр аналлаах тэрээһин туһунан] // Эҥсиэли. – 2011. – Алтынньы 29 к. – С.2.
6. “Күһүҥҥү көмүс сэбирдэхтэр” : [Партизан нэһилиэгэр аҕа саастаахтарга ыытыллыбат тэрээһин туһунан] // Эҥсиэли. – 2012. – Алтынньы 20 к. – С.3.
7. Новгородов П.Я.: Тыа сирин ыччат сайыннарыа : [Партизан нэһилиэгин “Бүтэй Иһэ” бааһынай хаһаайыстыба салайааччытын П.Я.Новгородовы кытта кэпсэтии / кэпсэттэ Н.Рыкунов] // Эҥсиэли. – 2012. – сэтинньи 10 к. – С.1.
8. Праздник юности , силы и ловкости // Колокольчик. – 2008. №4. – С.6.
9. Протопопов Е.А.: Оттооһун: урут маннык этэ : [өр кэмҥэ механизированнай звенону ситиһиилээхтик салайбыт, САССР норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитин Е.А.Протопоповы кытта кэпсэтии] / кэпсэттэ Н.Рыкунов // Эҥсиэли. – 2012. – Ахсынньы 12 к. – С.2.
10. Сахалыы КВН туһунан // Кыым. – 2003. Тохс. 23 к. – С.6.
11. Студеннар оонньуулара саҕаланна // Саха сирэ. – 2006. Кулун тутар 25 к. – С.4.
12. Талба талаан Марфа Васильевна : [Россия художниктарын союһун чилиэнэ, СР культуратын туйгуна, норуот маастара М.В.Оконешникова] // Эҥсиэли. – 2013. – Алтынньы 12 к. – С.2.
13. Төрүт тыл оҕону иитиигэ // Кыым. – 2003. Олунньу 27 к. – С.15.
14. “Ыллык” куруһуок түмсүүтэ : [И.Е.Винокуров аатынан Намнааҕы педколледж иһинэн тэриллибит литературнай куруһуок үлэтин туһунан] // Эҥсиэли. – 2013. – Тохсунньу 16 к. – С.2.
15. Эдэр ыал // Кыым. – 2003. Олунньу 13 к. – С.5.
Николай Рыкунов туһунан ыстатыйалар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]1. Кузьмина Аграфена. Үтүө үгэстэрдээх Николай Рыкунов / Аграфена Кузьмина // Эдэр саас. – 2016. – балаҕан ыйын 8 к. – С.7.
2. Рыкунов Николай Николаевич : [кэриэстэбил] // Чолбон. – 2016. №8. – С.95.