Охлопков Фёдор Матвеевич
Охлопков Фёдор Матвеевич | ||||||||
Төрөөбүт күнэ | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Төрөөбүт сирэ | ||||||||
Өлбүт күнэ |
28 ыам ыйын 1968 (60 сааһыгар) | |||||||
Сулууспалаабыт дойдута | ||||||||
Сулууспалаабыт сыллара |
1941—1945 | |||||||
Солото | ||||||||
Чааһа |
234-с СП, 179-с СД; | |||||||
Кыргыһыылар/сэриилэр | ||||||||
Наҕараадалара |
|
Охлопков Фёдор Матвеевич (02.03.1908, Кириэс-Халдьаайы, Байаҕантай улууһа, Саха уобалаһа — 28.05.1968) — Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа (1965).
Олоҕун олуктара
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]1908 сыллаахха кулун тутар 2 күнүгэр Байаҕантай улууһугар[1] Кириэс-Халдьаайыга төрөөбүт. Аҕата Матвей Тааттаттан төрүттээх киһи этэ. Сэрии иннигэр колхуоска механизаатарынан, булчутунан, Аллаҥҥа Орочоон бириискэлэригэр обкатчигынан үлэлээбитэ. Эдэр булчут биэс тыһыынчаттан тахса тииҥи туттарбыта. 100 хаамыылаах сиртэн быһах биитин ытан буолдьаны икки аҥыы хайытара[2].
Сэриигэ кыттыыта
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Аармыйаҕа 1941 с. атырдьах ыйыгар Мэҥэ-Хаҥалас оройуонун военкоматынан ыҥырыллыбыт. 375-с уонна 179-с стрелковай чаастарга пулеметчик, автоматчик, снайпер быһыытынан сэриилэспитэ. Бастакы кэмҥэ быраата Василийдыын биир пулемет расчета буолан кыргыһыыларга кыттыбыттара. Онтон быраата ыараханнык бааһыран өлөр. Ол кэнниттэн 1942 с. сааһыгар Федор пулеметын снайпер бинтиэпкэтигэр уларытар. Албан ааттаах снайпер быһыытынан киэҥник биллибитэ, соҕотох 429 фашиһы өлөрбүтэ. Ол иһигэр ниэмэс снайпердара бааллара. 30 снайперы үөрэтэн бэлэмнээбит. Фроҥҥа 12 төгүл бааһырбыта уонна контузияламмыта. Тверскай, Смоленскай уобаластары, Белоруссияны босхолоспута.
1945 сыллаахха бэс ыйын 24 күнүгэр Кыайыы Парадыгар кыттыбыт.
Сэбиэскэй Сойуус Геройун аата 1965 с. ыам ыйын 6 күнүгэр иҥэриллибит.
Сэрии кэнниттэн дойдутугар араас үлэҕэ үлэлээбит. Элбэх оҕо аҕата.
1968 сыллаахха ыам ыйын 28 күнүгэр өлбүт. Төрөөбүт дойдутугар Кириэс-Халдьаайыга көмүллүбүт.
Наҕараадалара
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- «Кыһыл көмүс Сулус» мэтээл № 10678 (06.05.1965)
- Ленин уордьана (06.05.1965)
- Кыһыл Знамя уордьана (26.07.1944; Сэбиэскэй Сойуус Геройун аатыгар түһэриллибит)[3]
- Аҕа дойду сэриитин II ст. уордьана (17.10.1943; Кыһыл Знамя уордьаныгар түһэриллибит)[4]
- Икки Кыһыл Сулус уордьана (27.08.1942[5]; 04.12.1942[6])
- «Хорсунун иһин» мэтээл (18.07.1944)[7]
- Мэтээллэр
Үйэлээх аата
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Герой бүүһэ Кириэс-Халдьаайыга туруоруллубут.
- Ф. М. Охлопков аатынан Томпоҕо совхоз уонна муора хараабыла ааттаммыттара.
- Дьокуускай, Чөркөөх, Хаандыга уулуссалара Герой аатын сүгэллэр.
Быһаарыылар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- ↑ Хойут Таатта, билиҥҥинэн Томпо улууһа.
- ↑ Саха саарыннара. Хомуйан оҥордулар Л. Г. Николаев, А. Г. Николаев, Ф. Э. Данилов. — Дь.: «Кудук», 1998. — ISBN 5-7863-0122-2
- ↑ Наградные документы в электронном банке документов «Подвиг Народа»
- ↑ Наградные документы в электронном банке документов «Подвиг Народа»
- ↑ Наградные документы в электронном банке документов «Подвиг Народа»
- ↑ Наградные документы в электронном банке документов «Подвиг Народа»
- ↑ Наградные документы в электронном банке документов «Подвиг Народа»
Сигэлэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Охлопков Фёдор Матвеевич. Cитим-сир «Герои Страны».
- Дьон алпаабытынан
- Кулун тутар 2 күнүгэр төрөөбүттэр
- 1908 сыллаахха төрөөбүттэр
- Кириэс-Халдьаайыга төрөөбүттэр
- Ыам ыйын 28 күнүгэр өлбүттэр
- 1968 сыллаахха өлбүттэр
- Дьоннор алпабыытынан
- Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойдара
- Ленин уордьанын кавалердара
- Кыһыл Знамя уордьанын кавалердара
- Аҕа дойду сэриитин II ст. уордьанын кавалердара
- Кыһыл Сулус уордьанын кавалердара
- «Хорсунун иһин» мэтээлинэн наҕараадаламмыттар
- Бикипиэдьийэ:Навигация халыыптара
- Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылаахтара:Томпо улууһа
- Бэргэн ытааччылар
- Саха биллиилээх дьоно
- Кыайыы Парадын кыттыылаахтара
- Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойдара:Саха Сирэ