1782
| Сыллар |
|---|
| 1778 1779 1780 1781 — 1782 — 1783 1784 1785 1786 |
| Уоннуу сыллар |
| 1750-с 1760-с 1770-с — 1780-с — 1790-с 1800-с 1810-с |
| Үйэлэр |
| XVII үйэ — XVIII үйэ — XIX үйэ |
1782 сыл.
Туох буолбута
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Ахсынньы 14 — Монгольфье ини-биилэр Францияҕа бастакы салгын шаарын көтүппүттэр; дьоҕус, киһитэ суох салгын шаара икки килэмиэтир курдук устаны көппүт (1,2 миилэ). Бу арыйыы Жозеф Монгольфье уот үрдүгэр куурдулла ууруллубут сууйуллубут таҥас өрө көтөрүн бэлиэтии көрбүтүттэн саҕаламмыта. Нөҥүө сылыгар ини-биилэртэн аҕалара Этьен балаҕан ыйыгар хоруол көрөн турдаҕына Парижка салгын шаарынан хойу, куһу уонна бөтүүгү көтүппүтэ. Онтон алтынньы 15 күнүгэр Этьен Монгольфье бэйэтэ көппүтэ.
- Муус устар 8 — Екатерина II Арассыыйа куораттарыгар «норуот оскуолаларын» арыйар туһунан ыйаах таһаарбыт — сотору кэминэн бастакы босхо оскуолалар (Санкт-Петербурга сыл иннинэ олохтоммут оскуолалар кэнниттэн) аһыллыбыттар.
- Муус устар 21 — Сиам хоруола Бангкок куораты олохтообут.
- Атырдьах ыйын 7 — Санкт-Петербуурга Бүөтүр I саамай биллибит — Пушкин «Медный всадник» диэн ааттаабыт пааматынньыга туруоруллубут.