Попов Пантелеймон Васильевич
Попов Пантелеймон Васильевич (1886—1972) — таҥара үөрэҕин кандидата, краевед, художник, ССРС художниктарын Түмсүүтүн чилиэнэ (1941).
Олоҕун олуктара
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- 1886 сыллаахха Саха уобалаһыгар билиҥҥи Чурапчы улууһу сиригэр, билигин суох буолбут Бастакы Хайахсыт нэһилиэгэр төрөөбүт.
- 1915 с. — Император духовнай академиятын (Казань к.) бүтэрбит. «Характеристика образования и воспитания в допетровской Руси: по рукописям Соловецкой библиотеки» тиэмэҕэ бүтэрэр үлэтин түмүгүнэн «таҥара үөрэҕин кандидата» аат иҥэриллибитэ.
- 1915—1920 сс. — Дьокуускайдааҕы духуобунай семинарияҕа нуучча тылыгар преподаватель.
- 1920—1927 сс. — Дьокуускай куорат оскуолаларыгар учууталлаабыт.
- 1927—1931 сс. — Дьокуускайдааҕы медицина техникумугар нуучча тылын уонна литературатын үөрэппит.
- 1932 с. — үөрэх үлэһиттэрин квалификацияларын үрдэтэр Киин институту бүтэрбит.
- 1932—1933 сс. — Саха АССР Наркомпроһугар кадр инспектора.
- 1933—1937 сс. — Дьокуускайдааҕы пушной техникумҥа преподаватель.
- 1937—1938 сс. — искусство дьыалатын Салалтатыгар инспекторынан үлэлээбит.
- 1938—1940 сс. — Дьокуускайдааҕы рыбнай техникумҥа преподаватель.
- 1940 с. — Саха АССР художниктарын Түмсүүтүн Оргбюротын бэрэссэдээтэлэ.
- 1940—1945 сс. — ЫБСЛКС уобаластааҕы комитетыгар саха тылыгар преподаватель, Дьокуускайдааҕы художественнай училищеҕа уруһуй уонна үлэ учуутала.
- 1945—1947 сс. — НИИЯЛИ научнай үлэһитэ.
- 1947—1949 сс. — Дьокуускайдааҕы художественнай училищеҕа преподаватель.
- 1949—1950 сс. — Саха АССР Миниистирдэрин Сүбэтин культурнай-сырдатар тэрилтэлэр дьыалаларыгар Салалтатын инспектора.
- 1972 сыллаахха өлбүт.
Попов П. В. өр кэмҥэ Емельян Ярославскай аатынан Дьокуускайдааҕы республика музейыгар үлэлии сылдьыбыта. Краевед уонна этнограф быһыытынан Саха Сирин политссыльнайдарын туһунан архив уонна литература матырыйаалларын хомуйбут.
Художник быһыытынан «Якутск в XVII в. (Крепость Головина)», «Якутск в XVIII в. Монастырь», «Взятие г. Якутска красными в 1918 г.», «Романовка», «Проводы на фронт. 1941 год. Якутск» хартыыналары суруйбут. 1937 сыллаахха саха литературатыгар 4-с кылааска аналлаах үөрэх кинигэтин таһааттарбыта. Өр сылларга Дьокуускайга тахсар кинигэлэр, сурунааллар уонна хаһыаттар тас көрүҥнэрин таҥыынан дьарыктаммыт.
П. В. Попов туһунан
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Потапов С. Якутская картинная галерея. — М., 1932. — С. 3, 7.
- Потапов И. А. Первые художники Советской Якутии. — Якутск, 1979. — С. 10, 17, 37.
- Жил-был художник один…
- История Якутска. Справочник
Сигэлэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Биобиблиографический справочник Архыыптаммыт 2016, Кулун тутар 4 күнүгэр.