Нобель Эйэҕэ бириэмийэтэ
Тас көрүҥэ
Бу ыстатыйа иһэ «Нобель эйэ бириэмийэтэ» ыстатыйаҕа көһөрүллүөхтээх. Бу ыстатыйалары холбоон көмөлөһүөххүн сөп.
Өскө холбооһун тоҕоостооҕун ырытыы булгуччулаах буоллаҕына, бу халыып оннугар {{Холбуурга}} халыыбы туруор уонна Бикипиэдьийэ: Холбуурга сирэйгэ туһааннаах суругу эбэн кулу. Итини таһынан, бука диэн, көннөрүү историятын тургут. |
Нобель Эйэҕэ бириэмийэтэ — сыл аайы Ослоҕа Нобель кэмитиэтэ эйэни бөҕөргөтүүгэ уһулуччу кылааттарын иһин дьоҥҥо эбэтэр тэрилтэлэргэ аныыр бириэмийэтэ. 1901 сыллаахтан туттарыллар.
Хандьыдааттары туруоруу уонна лауреаты талыы
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Туруоруу
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Нобель пуондатын устаабынан хандьыдааттары туруорар бырааптаахтар[1]:
- Дойдулар түмэннэрин уонна бырабыыталыстыбаларын чилиэннэрэ.
- Аан дойдутааҕы сууттар чилиэннэрэр.
- Университеттар ректордара; түмэт билимин, устуоруйа, бөлүһүөпүйэ, быраап уонна теология профессордара; аан дойду чинчийэр уонна тас бэлиитикэ институттарын дириэктэрдэрэ.
- Нобель Эйэҕэ бириэмийэтинэн урут наҕараадаламмыттар.
- Члены советов организаций, награждённых Нобелевской премией мира.
- Действующие и бывшие члены норвежского Нобелевского комитета.
- Действующие и бывшие советники норвежского Нобелевского комитета.
В отличие от других Нобелевских премий, для выдвижения кандидата запрос от Нобелевского комитета не требуется.
Лауреаты талыы
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Устаап быһыытынан лауераттара Норвегиятааҕы Нобель кэмитиэтэ талар, кэмитиэти Норвегия түмэнэ аныыр. Халыып:Expand
Лауреаттар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
Кэтэхтэн туттарыллыбыт бириэмийэлэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Сорох бириэмийэни кэтэхтэн анаабыттара, тоҕо диэтэххэ лауреаттар хаайыыга сыппытара эбэтэр атын хааччахтаах буолан бириэмийэни бэйэлэрэ кэлэн тутар кыахтара суоҕа:
- 1935 — Карл фон Осецкай «За борьбу с милитаризмом в Германии»
- 1975 — Андрей Дмитриевич Сахаров «За бесстрашную поддержку фундаментальных принципов мира между людьми и мужественную борьбу со злоупотреблением властью и любыми формами подавления человеческого достоинства».
- 1983 — Лех Валенса «Как борец за права человека».
- 1991 — Аун Сан Су Чжи «Как защитник прав человека».
- 2010 — Лю Сяобо «За длительную ненасильственную борьбу за фундаментальные права человека в Китае»
Рекордтар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Лауреат орито сааһа 61 сыл. Саамай эдэр лауреат Малала Юсуфзай, 2014 сыллаахха туттаралларыгар 17 саастааҕа. Саамай кырдьаҕас — 87 саастаах Джозеф Ротблат, 1995 сыллаахха туппута.
- Лауреат Нобелевской премии мира 1931 года американский социолог и философ, президент Международной женской лиги за мир и свободу Джейн Аддамс была номинирована на получение премии 91 раз. В то же время Э. Г. Болч, Ф. Нансен и Т. Рузвельт были удостоены премии в год их первой номинации[2].
Быһаарыылар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- ↑ Nomination and Selection of Peace Prize Laureates(ааҥл.). Официальный сайт Нобелевской премии. Тургутулунна 12 Алтынньы 2014.
- ↑ Facts on the Nobel Peace Prize(ааҥл.). Официальный сайт норвежского Нобелевского комитета. Тургутулунна 13 Алтынньы 2014.
Сигэлэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Нобелевская премия мира(ааҥл.) на официальном сайте Нобелевской премии
- Нобелевская премия мира(ааҥл.) на официальном сайте норвежского Нобелевского комитета
- Наука и техника: Нобелевские лауреаты: Премия мира Архыыптаммыт 2022, Кулун тутар 14 күнүгэр.(нууч.)
Халыып:ВС Халыып:Нобелевская премия Халыып:Нобелевская премия мира