Муртаза Шерхан

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Муртаза Шерхан (Шерхан Муртазаев) — казаах суруйааччыта, Казахскай ССР Судаарыстыбаннай бириэмийэтин лауреата, Казахстан суруйааччыларын сойууһун бырабылыанньатын иккис сэкиритээрэ.

Шерхан Муртазаев   Джамбул уобалаһын Джубалинскай оройуонугар Мын-Булак хочотугар  1932 сыллаахха төрөөбүтэ. 1955 сыллаахха М.В.Ломоносов аатынан Москубатааҕы судаарыстыбаннай үнүбэрситиэт суруналыыстыкаҕа салаатын  үөрэнэн бүтэрбитэ. Хаһыат сүрүннүүр эрэдээктэрдэринэн үлэлээбитэ.


Казахскай ССР култууратын үтүөлээх үлэһитэ Шерхан Муртазаев Улуу Абай аатынан судаарыстыбаннай бириэмийэ лауреата, уордьаннарынан, мэтээллэринэн наҕараадаламмыта, норуодунай суруйааччы аатын ылбыта. Үгүс кинигэ, казах тылынан тылбаас ааптара.


Казахстаҥҥа Саха литературатын күннэрэ аһыллыбыттарын туһунан олохтоох «Казахстанская правда», «Ленинжил жас», «Социалистик Казахстан», «Ленинская смена» о.д.а хаһыаттарга биһиги суруйааччыларбыт айымньылара тахсыбыттар.Күннэр тустарынан хаһыаттар бары көстүүлээхтик биэрэллэр.


Шерхан Муртазаев биһиги дьоммутун төрөөбүт дойдутун билиһиннэрэ илдьэр буолбут. Джамбул сирэ-уота... Чингис Айтматов төрөөбүт дойдута онтон чугас. Аатырбыт панфиловец, батальон, онтон кэлин дивизия командира, суруйааччы Момыш –Улы Баурджан эмиэ. Өссө икки төгүллээх Социалистическай Үлэ Геройа, саамай  ытыктабыллаах аксакал  Жазылбек Куанышбаев уобалас киэн туттар киһитэ. Бу уобаласка 246  Герой баар үһү.


Шерхан Муртазаев омос көрдөххө, тоҥкуруун көрүҥнээх. аҕыйах саҥалаах, тоҥуй, ис киирбэҕэ суох курдук билбэт киһиэхэ көстүөн сөп эбит. Саҥаран, этэн-тыынан бардаҕына, киэҥ степкэ үөскээбит киһи сиэринэн сатархайдык күллэҕинэ, ис-иһиттэн кэрэтик сырдаан кэлэр сэбэрэлээх үтүө, сайаҕас киһи.  Онтон дьэ билсэн-көрсөн бардаҕына, киһи  аламаҕайа, көрдөөҕө-нардааҕа кини эбит. Эмиэ бэркэ ыллыыр.


Мин суруйааччы буолуубар, - диир Шерхан. – Эрилик Эристииҥҥэ махтанабын. Өссө университекка үөрэнэ сылдьаммын, кини «Маарыкчаан ыччаттара»диэн романын казахтыы тылга тылбаастаабытым. Үчүгэй суруйуу! Ити тылбаастан тэптэн, айар үлэнэн дьарыктанан, суруйааччы буолбутум...

Туһаныллыбыт литература:[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

1.      Иван Егоров. Сүүс тыллаах планетаҕа көрсүһүүлэр. Хотугу сулус.1981. №3

2.     Иван Федосеев. Көрсүһүүлэр уонна санаалар. Хотугу сулус. 1981.№ 2.

3.     Интернет ситимиттэн.