Постников Федор Федорович

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
(Мантан: Арчы Сүөдэр көстө)

Федор Федорович Постников — Арчы Сүөдэр — Арассыыйа суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ, «Таатта улууһун сайдыытыгар киллэрбит кылаатын иһин» бэлиэ хаһаайына, педагогическай үлэ бэтэрээнэ.

1936 с. бэс ыйын 20 күнүгэр Тааттаҕа 2-с Байаҕантай нэһилиэгэр Кутаакы диэн сиргэ Ульяна Степановна (Тарабукина), Федор Иванович Постниковтарга иккис оҕонон төрөөбүтэ. Сэрии сылларын оҕото кыра эрдэҕэттэн аас-туор олоҕу этинэн- хаанынан билбитэ, бииргэ төрөөбүттэрэ атахтарыгар туралларыгар күүс-көмө буолан хара үлэҕэ миккиллибитэ. Төрөпүттэрин баҕаларын толорон, Уус Таатта 7 кылаастаах оскуолатын кэнниттэн салгыы Ытык Күөл орто оскуолатыгар үөрэммитэ. Ол кэнниттэн төрөөбүт нэһилиэгэр холкуоска үлэлии сылдьан, 1955 с. саҕалаан оройуоннааҕы «Коммунист», «Кыым» хаһыаттарга общественнай корреспондент быһыытынан суруйбута, хас да сыл ити хаһыаттарга бастыҥынан ааттаммыта. Үлэттэн дьолломмут туруу үлэһиттэри үйэтигэр сэргэх уочаркалары, итэҕэһи- быһаҕаһы саралыыр сытыы фельетоннары, ыстатыйалары, сонун түгэннэри суруйбутун саастаах дьон күн бүгүнүгэр диэри истиҥник саныыллар.

Үөрэххэ, билиигэ тардыһар уолу холкуоһун салалтата үрдүк үөрэххэ мэктиэлээн, өйүөлээн Дьокуускайга ыыппыта. Онон саҥа аһыллыбыт СГУ биир бастакы выпускнигынан буолан, 1962 с. саха тылын салаатын үөрэнэн бүтэрбитэ. Ити үөрэнэр сылларыгар «Сэргэлээх уоттара» литературнай түмсүүгэ дьарыктаммыта. Оччотоҕу көлүөнэттэн үүммүт Россия суруйааччылара, тыл үөрэхтээхтэрэ Василий Тарабукин, Сиэн Чолбодугу, Дапсыны, Василий Протодьяконовы, Константин Гурьевы, Михаил Тимофеевы, Николай Босиковы о.д.а кытта кытыйаҕынан- хамыйаҕынан элбэхтэ бырахсыбыттара, доҕордоспуттара.

Онтон дойдутугар Уус Таатта, Хара Алдан оскуолатыгар өр сылларга учууталлаабыта, завуһунан, директорынан үлэлээбитэ.

Кэлин республикатааҕы кинигэ издательствотыгар, 1980-с сылларга атыы-эргиэн эйгэтигэр үлэлиир кэмнэригэр, айар үлэнэн үлүһүйбүтэ. Оҕо суруйааччытын быһыытынан, К. Туйаарыскай о.д.а. уонча республикатааҕы куонкурстарга бириэмийлэри ылбыта, хас кытыннаҕын аайы миэстэлэһэн- суруйааччы быһыытынан сиппитин- хоппутун көрдүрбүтэ. Сүүстэн тахса кэпсээни, сэһэннэри, романнары суруйбутуттан, «Суол тоҕойугар» хомуурунньуктан саҕалаан, «Таабырын кэпсээннэр», «Сардаҥа курдук ыраастык олор», «Дьол икки утаҕа», «Олох иһин охсуһуу», «Оборчоҕо оботторуу», «Өрүс бөрөтө», «Бичик» кыһатыгар бэчээттэммитэ «Олоххо бэлэмнээх буол» кинигэлэрэ автор тыыннааҕар күн сирин көрдүлэр. Үгүс айымньылара «Чолбон», «Күрүлгэн» сурунаалларга, республика кини бэчээтигэр, хомуурунньуктарга, учебниктарга бастыҥ уус-уран айымньы холобурун быһыытынан таҕыстылар.

Онтон «Өрүс бөрөтө» арамаана ааҕааччылар сэҥээриилэрин ылан, 2009 с. Таатта улууһун бастыҥ айымньытынан ааттаммыта.

Ол кэнниттэн тутатына «Олорор силискин кэрдимэ» диэн, саха дьоно тыаттан куоракка көһөн киириилэрин проблематын арыйар, романы саҕалаабыта. Төһө да ыарахан ыарыыга ыллардар өрүсүһэн, түүннэри үлэлээн, аҕыйах хонук иһигэр номнуо сүүстэн тахса лииһи суруйбута. Онон илиитин уруучукатыттан, ноутбугуттан араарбакка олорон орто дойдутуттан арахсыбыт, айар үлэтэ кынаттаах аартыгынан айхаллана, арчылана айаннаабыт дьоллоох суруйааччы!

Туһаныллыбыт литература: Алдан кэскиллээх кытылыгар: /[авт.-сост. А. Н. Неустроева]. Дьокуускай: Көмүөл, 2014.- А.Постников /304-308 с.