Альберт Эйнштейн

**Альберт Эйнштейн**
Альберт Эйнштейн
	; Альберт Эйнштейн, 1947
Төрөөбүтэ	Кулун тутар 14 1879; Ульм, Вүрттемберг, Германия
Өлбүтэ	Муус устар 18 1955 (сааhыгар 76); Принстон, Нью Дьэрси, Нью Дьэрси, АХШ;
Олорбут сирэ	Германия, Италия, Швейцария, АХШ
Гражданствота	Германия (1879–96, 1914–33); Швейцария (1901–55); АХШ (1940–55)
Омуга	Ашкенази Еврей
Эйгэлэрэ	Физика
Үлэлээбит сирдэрэ	Швейцария Патент офиhа (Берн); Цүрих Университета; Карл Университета, Прага; ETH Цүрих; Пруссиятааҕы наукалар Академиялара; Кайзер Вильхельм Института; Лайден Университета; Сиhилии чинчийии института
Үөрэммит сирэ	ETH Цүрих; Цүрих Университета
Доктор буолуутугар салайааччыта	Альфред Клайнер
Атын университеттааҕы салайааччылара	Хайнрих Фридрих Вебер
Үлэлэрэ	Бүтүн холооннооhун; Анал холооннооhун; Броун хамсааhына; Фотоэффект; Масса уонна энергия сибээhэ; Эйнштейн куйаар уравненията; Классическай холбоммут куйаар теорията; Бозе-Эйнштейн статистиката; ЭПР парадокса
Суолталаах бэлэхтэрэ	Нобель физика бирииhэ (1921); Копли мэдээлэ (1925); Макс Планк мэдээлэ (1929)
Итэҕэлэ	See main text
	Илии баттааhына;

Альберт Эйнштейн (Albert Einstein) (1879–1955) диэн аатырбыт физик. Холооннооhун теориятын уонна масса-энергия сибээhин (E=mc²) айбытынан биллэр. Эйнштейн Нобель бирииhин физика салаатын 1921 с. лауреата. Бүтүннүүтэ 300 тахса наука уонна 150 тахса наукаҕа сыhыана суох үлэлэри суруйбута. Эйнштейн саамай суолталаах физиктартан биирдэстэрэ буолар. 1999 с. Time сурунаал киниэхэ "Үйэ киhитэ" диэн ааты иҥэрбитэ.

Альберт Эйнштейн 1879 сыллаахха кулун тутар 14 күнүгэр Ульм диэн ниэмэс куоратыгар Герман уонна Паулина Эйнштейн диэн дьадаҥы дьэбириэйдэр дьиэ кэргэнигэр төрөөбүтэ. Былааска фашистар кэлбиттэрин кэннэ 1940 с. АХШ-гар көспүт.