Тибиэт тыла
Болҕой! Бу сирэйгэ тибиэт тылын аналлаах бэлиэлэрэ туттуллаллар. Сирэйи көрөргө тибиэт бичигин Jomolhari туруорарыҥ наада буолуон сөп. Бу бичик көҥүл-босхо тарҕатыллар, Юникод (UTF-8) кодировканы өйүүр.
|
Language name | ||
---|---|---|
Дойдулар: | — | |
Регион: | — | |
Total speakers: | — | |
Тыл системата: | — | |
Language codes | ||
ISO 639-1: | none | |
ISO 639-2: | – | |
ISO 639-3: | – | |
Glottolog: | ||
Note: This page may contain IPA phonetic symbols in Unicode. |
Тибиэт тыла (тиб. བོད་སྐད་ — транслитерация Вайли: bod skad, саҥарыллыыта (лхаса түөлбэ тылынан): бөө ке) — Тибиэт омук тыла. КНР Тибиэт автономиялаах оройуонугар, сорох атын оройуоннарыгар, Индияҕа, Непалга уонна Бутааҥҥа тарҕаммыт тыл. Тибиэт тылынан 6 мөл кэриҥэ киһи саҥарар. Тыллар сиин тибиэт кэргэннэрин Тибиэт-биирма тылларыгар киирэр.
История
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Возникновение литературного тибетского языка связывается с появлением письменности (древнейший памятник - надпись в монастыре Самье, 7 век) и проникновением в Тибет буддизма. Литературный язык формировался при переводах канонической литературы с санскрита (перевод Трипитаки, 8 век), в дальнейшем получил развитие в богатой литературе: исторической (Сочинения Бутона, 14 век), религиозной (Дзонхава, 14-15 века), художественной (стихи Миларепы, 11-12 века, VI Далай-ламы, 17 век).
Современный литературный тибетский язык сохранил с древнейших времен традиционную орфографию, мало изменилась грамматика, инновации касаются главным образом лексики.
Суруга-бичигэ
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Язык использует тибетское письмо, генетически восходящее к письму брахми.
Фонологические сведения
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Слог
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Тыл морфологическэй тиибэ
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Для классического письменного тибетского характерны девять падежей.
Состав и характер морфологических категорий
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Тыл оҥоһуутун сүрүн ньымалара
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Тибетский относится к языкам с эргативным строем.
Этии тутула
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Для фраз характерна структура SOV.
Генетическая и ареальная характеристика лексики
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Түөлбэ тыллара
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Библиография
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Йешке, Генрих Август. «Tibetan grammar», London, 1883.
- Чома де Кёрёши, Александр Essay towards a dictionary, Tibetan and English, Calcutta, 1834; Budapest, 1984
- Чома де Кёрёши, Александр Grammar of the Tibetan language, Calcutta, 1834; Budapest, 1984
- Чома де Кёрёши, Александр Sanskrit-Tibetan-English vocabulary: being an edition and translation of the Mahāvyutpatti, Calcutta, 1910, 1916, 1944; Budapest, 1984.
Сигэлэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Проект Tibetan — подборка материалов, изучение тибетского языка Архыыптаммыт 2009, Муус устар 30 күнүгэр.
- Учебники и словарь тибетского языка Архыыптаммыт 2004, Атырдьах ыйын 5 күнүгэр.
- Тибетская письменность Архыыптаммыт 2013, От ыйын 3 күнүгэр.
Бу аан дойду тылларыттан биирдэстэригэр туһунан сиппэтэх ыстатыйа. Көннөрөн уонна эбэн биэрэн Бикипиэдьийэҕэ көмөлөһүөххүн сөп. |