Юннань

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Навигацияҕа көс Көрдөбүлгэ көс

ЮНЬНАНЬ (Yunnan), диэн Ар5аанны-Со5уруу Кытай өттүгэр баар улуус. Күрүөлэһэр хоту өттүттэн — Сычуань улууһун кытта уонна Тибет, оттон илин өттүгэр — Гуанси-Чжуан аутоном оройуона уонна Гуйчжоу улууһун кытта, оттон со5уруу өттүгэр — с Лаостуун уонна Вьетнамныын, оттон ар5аа уонна со5урулуу-Ар5аа — Мьянманы кытта. Сирин иэнэ - 394 тыс км2. Дьонун ахсаана - 66 мөллүйүөн киһи (2009).

Үс пагода

Юннань улууһун киин куората - Куньминь. Онтон улахан куораттара - Каүань, Цюйцзинь, Гэтцү, Дали, Ляньжань, Чжаотун уонна Юйси.

Уопсайа[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Юннань улууһа Кытай атын улуустарыттан эмиэ киһитин ахсаанынан хаалсыбат. Манна элбэх араас омук олорор сирэ. Күөх айылха, ыраас күн уонна халлаан - бу барыта иммиграция тардар. Ол курдук кэлии дьоно 11% баһыйар, олохтоохторуттан.

Манна элбэх таас улахан хайалар - Айлаошань уонна биир планета үрдүнэн биллэр Гималай хайалара бааллар. Элбэх үрэхтэр. Куорат олохтоо5о 17%, онтон ордубута тыа сирин дьонноро.

Экономика[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Кытай биир улахан промышленно-сайдыбыт региона буолар. Холобура, Куньминь куорат билигин туох баар инфраструктурата барыта сайдыбыт куорат буолар. Бу улууска элбэх мас үүнэр буолан - манна Кытай 5% маһы обработкалыыр. Улахан АЭС-тар бааллар. ГЭС, ТЭС, ГРЭС. Манна Кытай биир улахан военнай техникаларын онорор заводтар. Электроника сайдыбыт сирэ. Куньминь куоратка уонна эргимтэтигэр улахан аэропортар бааллар. Кэнники Кытай сайдан эрэр буолан, тыа олохтоо5о түргэнник куораттарга олохсуйа барар буоллулар. Баара суо5а 20 сыл устатыгар бу улууска 400 000 араас улахан промышленнай куораттар үөскээтилэр.

Айылхата[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Юннань улууһа элбэх хайалардаа5ынан биллэр. Тыа мас от араастара. Сычуань улуустан соро5ор Улахан Паанда кэлэр. Элбэх кыыллар. Тыа 44,98% ылар. Сүрүннээн тиит, бамбук уонна талах.

Улуус сүрүннээн Юннань хайаларыгар сытар. Уопсайа 781 681 араас кыра уонна улахан үрэхтэр бааллар. Арыый улахан үрэ5э - Янцзы уонна Меконг.

НэҺилиэнньэтэ[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Улуус территориятыгар 66-80 мөл. киһи олорор, сүрүннээн Кытайдар. Уопсайа 400 араас кэлии уонна олохтоох омуктар бааллар. Кытай омуга - 89,99% ылар.