Иһинээҕитигэр көс

Эскудо

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Билиҥҥи эскудо (Кабо-Верде)

Эскудо (исп. уонна порт. escudo) — XV—XVIII үйэтээҕи испанскай уонна португальскай кыһыл көмүс манньыаттар; XIX—XX үйэлэргэ сорох дойдулар харчылара. Билиҥҥи кэмҥэ Кабо-Верде омук валютата — эскудо (Кабо-Верде).

Тыл үөскээбит төрдө

[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Escudo лат. scutum испанскай уонна португальскай тыллартан тылбааһа «щит» (куйах), «герб», «гербовый щит» (гербэ куйаҕа) диэн суолталаах, эскудо диэн ааттаммыт манньыаттар үксүлэрин үгэс буолбут дьүһүннэрэ[1][2].

Escudo-ҕа чугас (тыл төрүтүнэн уонна суолтатынан) ааттаах манньыаттар: итальянскай скудо (ит. scudo) уонна французскай экю (фр. ecu былыргы француз escu диэн тылыттан, төрүттэрэ лат. scutum [3][4][5][6][7][8][9]

Кыһыл көмүс эскудоны Испания уонна Португалия оҥороллоро[10][11]:

  • испанскай кыһыл көмүс эскудо (XVI—XVIII үйэлэр, ыраас кыһыл көмүһэ 3,03—3,09 г), ол иһигэр:
    • ½ эскудо, «эскудильо» (исп. escudillo — кыра куйах)[12][13];
    • 2-кратнай эскудо, испанскай дублон (исп. doblón), аан дойдуга «пистоль» диэн аатынан биллэр[14];
    • 4-кратнай — «дублон де куатро» (исп. doblón de a cuatro), «дублон»[15];
    • 8-кратнай — «дублон де очо» (исп. doblón de a ocho), аан дойдуга биллибит аата — «квадрупль»[16];
  • португальскай кыһыл көмүс эскудо (XV уонна XVIII үйэлэр, ыраас кыһыл көмүһэ 3,28—3,43 г).

XIX—XX үйэлэр валюталара

[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
Португалия гиэрбэтэ, колонияларын гиэрбэлэринэн тулааһыннаах, Португалия Banco Nacional Ultramarino дьиэтин эркинигэр

XIX—XX үйэлэргэ «эскудо» диэн ааттаах валюталар:

  • эскудо (Испания) (1864—1868), песетанан (Испания) солбуллубута;
  • эскудо (Филиппины) (1870—1871);
  • эскудо (Португалия) (1911—2002), евронан солбуллубута;
  • эскудо (Чили) (1960—1975), песонан (Чили) солбуллубута.

Итини таһынан, эскудо атын көрүҥнэрэ баар этилэр:

  • эскудо (Ангола) (1914—1928 уонна 1958—1977 сс.; 1928—1958 сс. — анголар);
  • эскудо (Тимор);
  • эскудо (Португалия Гвинеята);
  • эскудо (Мозамбик);
  • эскудо (Күөх Тумул Арыылара);
  • эскудо (Португалия Индията);
  • эскудо (Сан-Томе уонна Принсипи).

Бу валюталар курстара Португалия эскудотыгар 1:1 тэҥнэһэр.

Билиҥҥи кэмҥэ эргииргэ Кабо-Верде эрэ эскудота туһаныллар, 1977 сыллаахха Күөх Тумул Арыыларын эскудотын солбуйбута.