Чолбон (бөлөх)

Чолбон — Арассыыйаҕа билиниллибит, аан дойдуга биллибит саха рок бөлөҕө.

Аан бастаан 1981—84 cc. Тумус Мэхээлэ Кэнтиккэ сэбиэттии сылдьан «Кэнтик» диэн бөлөҕү тэрийэр. Анатолий Иннокентьев — Сымпа бас-гитара, Киэсэ Халанников, Юрий Алексеев — ударнай. Онно Намтан Ылдьыын Сааска, Үөһээ Бүлүүттэн Бахлай Дьууруй, Грузин Сааска кэлэн оонньууллар. Оччотооҕуга эдэр ыччат кутун туппут ырыалар: «Дьоллоох этим диэҥ, баҕар», «Оҕо санам оонньуута», «Кэлин кэрдиис кэмнэргэ», «Элбэҕи олохтон ирдээмэ», «Таҥара бэйэтэ билэр», «Хаһан эрэ», «Соргулаах түгэн», «Санаатым бүгүн», «Тот үйэ дорҕооно», «Хаммат баҕа», «Дьон тыла иҥниэ, баҕар диэн.», «Дьоро киэһэ», «Ындыар дьыала», «Илиигин уунаар» Кэнтиккэ суруллубуттара. Тыллара барытын кэриэтэ Тумус киэннэрэ. Тумус 1979 c. хоһоон суруйан саҕалаабыт эбит.

1984-86 cc. тохтобул. 1986 c. Намҥа мусталлар. Үс бырааттыы Намолий, Саша, Гриша Ылдьыыннар киирэллэр, куолас хотон, бөлөххө Нам колхуоһун аатынан «Чолбон» диэн иҥэрэллэр.

1986-87 cc. 20 ырыаттан турар «Ый анныгар санаа» диэн альбому суруйаллар, күүскэ гастроллууллар.

1988 c. Тойук майгытыгар «Көстүүлэр», «Уһук хоту дойдуга», «Тыгын кырдьаҕас саҕаттан» диэн тойук-ырыалары оҥороллор.

1989 c. Тумус атын бөлөхтөргө рок хамсааһыны тэрийэ, муусукаҕа сахалыы майгыны тэнитэ барар. «Айталларга» тиийэн ити дьыл «Санаалар», «Тайҕа уоттара» диэн альбомнары таһаарар.

1990 c. «Чорооннорго» «Сыттыкка сытар санаа», «Дьэ буолан эрдэҕэ», «Мин эйиэхэ тийиэҕим», «Хаһан баҕарар, кэлин даҕаны» диэн композициялары оҥорор. 1992 c. «Сэргэлэргэ» тиийэн эмиэ биир композицияны оҥорор.

1992 c. «Голос Азии» фестивалга Чороон, Чолбон, Айтал, Сэргэ, Тумус кытталлар. Чороон финалга киирэр.

1993 c. Финляндия. «Чороон» уонна «Айтал» Тумус «Алаас ырыалара» муз. спектаклынан, «Маҥан ат» (Айталы)- Тумус композициятын оонньууллар. Тыйаатыртан Симон Федотов, Афанасий Федоров, Степанида Борисова кытталлар.

1994 с. «Айталы», «Чолбон» Тумус, С. Борисова, И.Дакаяров Франция-Италия аан дойдутааҕы аатырбыт театральнай фестивалга кытталлар. Айталы «Сарыал тыына» этничэскэй композицияны оонньуур.

«Чолбоннор» бу иннинэ Санкт-Петербурга, Москваҕа аатыра оонньууллар. Бары билинэллэр, аат-суол, киэп-хаап бөҕө буолар.

1995 c. «Чолбон» Гонконг-Финляндия дойдуларынан гастроллуур.

1996-97 сыллартан «Чолбон» мөлтөөн-ахсаан барар. Фонограмма үйэтэ кэлэр. Хата бу кэмҥэ Тумус, Г.Сергучев тэрийбит «Дапсытын» сахалыы тыыннаан таһаарар. «Таах саҥа», «Сарыал тына» диэн классика буолар альбомнары суруйаллар.

Дискографията

• «Уhуктуу» (1989)
• «Көстүүлэр» (1990)
• «Кырыыктаах таас» (1992)
• «Көмүс ардах» (2000)
• «Быстыспат ситим» (2001)