Иһинээҕитигэр көс

Улугбек түмэлэ

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Улугбек түмэлэ (узб. Mirzo Ulug'bek muzeyi) — былыыр былыр, орто үйэлэргэ Орто Азияҕа олорон ааспыт биллэр судаарыстыбаннай уонна бэлитиичэскэй диэйэтэл, биллиилээх математик, куйаары үөрэппит улахан уонна биир бастакы учуонай уонна бэйиэт Мирзо Улугбекка уонна эрэгийиэннээҕи астрономия устуоруйатыгар анаммыт, аан дойду таһымнаах түмэл. Узбекистан Самарканд диэн былыргы куоратыгар Улугбек обсерваториятын утары турар. Түмэл уҥа өттүгэр аллараа диэки (түмэл бэйэтэ уонна обсерватория дьоҕус томтор сиргэ тураллар) Улугбекка анаммыт пааматынньык таас баар. Пааматынньык бэйэтэ сулустаах халлаан ойуулаах стела иннигэр турар.

Түмэл 1964 сыллаахха Узбекистаны Ш.Р. Рашидов салайар кэмигэр арыллыбыта. Бырайыак ааптара -- А.Бабаханов диэн архитектор . 2010 сыллаахха түмэли, Улугбек обсерваториятын уонна ол таһынааҕы устуоруйа тутууларын бүүс бүтүннүү чөлүгэр түһэрбиттэрэ, саҥардыбыттара, рестоврациялаабыттара. Түмэл Мирзо Улугбек олоҕун, айар уонна билимҥэ үлэтин сырдатар, кини олорбут кэминээҕи астрономиятын уонна математикатын туһунан сиһилии кэпсиир уонна сырдатар соруктаах. Түмэлгэ көрдөрүүгэ былыргы астрономия уонна математика биридимиэттэрэ, үстүрүмүөннэрэ, урукку обсерватория сэмнэхтэриттэн көстүбүт маллар-саллар тураллар. Ол иһигэр Афрасиаба, Самарканд, Бухара, Шахрисабза биллэр пааматынньыктарын дьоҕус макыаттара бааллар.