Содуом

Содуом диэн аһара туттуу, киһи быһыытын таһынан барыы, алдьатыы ааттанар.

Саха дьоно киһилии быһыыны тутуһаллар, көрсүөлэр, сэмэйдэр, сиэри хаһан да кэспэттэр, аһара барбаттар. Киһи быһыыта уонна содуом утарыта турар өйдөбүллээхтэр уонна киһи туттунар күүһэ баарын, улаханын эбэтэр суоҕун, аҕыйаҕын быһаараллар. Киһи быһыыта суох киһи содуому оҥорор кыаҕа улаатар.

Туохтан эмэ сылтаан дьону уонна атын малы даҕаны харса суох кырбаан үлтү сынньан барыы содуом диэн ааттанар. (1,406). Киһи бэйэтин туттунар күүһэ суох буоллаҕына эбэтэр арыгы иһэн итирдэҕинэ содуому оҥоруон сөп.

Оҕону кыра эрдэҕинэ атаахтатыы, бары баҕатын толоро сатааһын туруга суох, мин эрэ диэн өйдөөх-санаалаах уонна тулуура суох буолуутун үөскэтэр. Маннык иитиилээх киһи тоҕута түһэр, айыыны, дьон билбэттэрин, оҥорботторун оҥорууга аһара барыыта сыыһаны-халтыны, алдьатыыны оҥорорун элбэтэн кэбиһэр.

Бэйэтин туттунар күүһэ аҕыйах киһи кыраттан сылтанан киһи быһыытын, сиэри таһынан быһыыланыыта, ону-маны алдьатыыта содуом диэн буолар. Арыгы иһиитэ киһи туттунар күүһүн мөлтөтөрүнэн итирбит киһи оҥорор куһаҕан быһыыларын, арааһы алдьатыытын содуомнаата диибит.

Содуомнаах диэн киһи быһыытын аһара барар, содуому оҥорор киһини ааттыыллар. Арыгы иһэн баран аһара туттунар, ону-маны алдьатар киһиэхэ содуомнаах диэн ааты иҥэрэллэр.

Библияҕэ ахтыллар Содом диэн ууга тимирбит куорат дьоно оҥорбут куһаҕан быһыыларын уонна сахалыы содуом диэн тыл суолтатын тэҥнээтэххэ олус сөп түбэһэллэр. (2,575). Содом уонна содуом диэн тыллар биир суолталаах өйдөбүллээхтэрин тэҥэ, дорҕоонноро биирдэр.

Туһаныллыбыт литература

1. Афанасьев П.С. Саха тылын быһаарыылаах кылгас тылдьыта. – Дьокуускай: Бичик, 2008. – 680 с.

2. Иллюстрированный энциклопедический словарь Ф.Брокгауза и И.Ефрона. – М.: Эксмо; Форум, 2007. – 960 с.