Сантаев Николай Маркович

Сантаев Николай Маркович

Сантаев Николай Маркович — кинодокументалист, режиссер, ССРС суруналыыстарын чилиэнэ.

Олоҕун олуктара

• 1939 сыллаахха олунньу 1 күнүгэр Сунтаар улууһун Хадан нэһилиэгэр Бордоҥҥо төрөөбүт.
• 1959 сыллаахха Сунтаар орто оскуолатын бүтэрээт, Жданов аатынан колхозка кулууп сэбиэдиссэйинэн үлэлээбит.
• 1967 сыллаахха Москватааҕы кинематография институтутун киинэ операторын идэтигэр үөрэнэн бүтэрбитэ.
• 1967 сыллаахтан Саха Сирин телевидениетыгар, өрөспүүбүлүкэ кинематографиятын тэрилтэлэригэр үлэлиир.
• 1971 с. — Россия суруналыыстарын чилиэнэ.
• 1983 с. — Россия кинематографистарын чилиэнэ.
• 1992 с. — Саха Өрөспүүбүлүкэтин кинематографистарын чилиэнэ.

Айар үлэтэ

50-н тахса документальнай киинэни уһулбута. Үгүс киинэлэрэ үлэ дьонун, Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылаахтарын, геройдарын олохторун көрдөрөр.
«Өрөспүүбүлүкэ биллиилээх дьоно» циклга саха биллиилээх суруйааччылара — Д. К. Сивцев — Суорун Омоллоон, Н. Е. Мординов — Амма Аччыгыйа уонна С. С. Васильев — Борогонскай — айар олохторун туһунан киинэ уһулбута.

Устубут киинэлэрэ

. Все фильмы хранятся в Национальном кинохранилище.

«Утро алмазного края»

«Покоряющие Север»

«Занавес не опускается»

«От Лены до Волги»

«Ырыа5а ылланар Наахарам сиригэр»

Наҕараадалара уонна ытык ааттара

• Российскай Федерация культуратын үтүөлээх үлэһитэ (1989)
• Е. Ярославскай аатынан Саха Өрөспүүбүлүкэтин литератураҕа уонна искусствоҕа бириэмийэтин лауреата
• Саха суруналыыстарын «Көмүс куорсун» бириэмийэтин лауреата (1993)
• ССРС телевидениетын уонна араадьыйатын туйгуна
• Российскай Федерация ытык кинематографиһа
• Саха Өрөспүүбүлүкэтин ытык кинематографа
• «Отличник телевидения и радио, кинематографии СССР» Бэлиэ
• «Почетный кинематографист России» Бэлиэ (1995)
• «Ника» кинематография искусствотын Академиятын дбиҥнээх чилиэнэ (1998)
• Сунтаар улууһун Ытык олохтооҕо

Сигэлэр

• Бордоҥ орто оскуолатын саайта Архыыптаммыт 2008, Тохсунньу 27 күнүгэр.
• Кинолетопись Якутии:Первые профессиональные кинематографисты Якутии