Попов Андрей Александрович (этнолог)
| {{{Аата}}} | |
| Дойдута: | |
|---|---|
Андрей Александрович Попов (1902 сыл, Үгүлээт, Бүлүү уокуруга, Саха уобалаһа — 1960 сыл) - сэбиэскэй этнограф, этнолог, Сибииргэ ойууннааһыны үөрэппит киһи.
Биография
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Саха уобалаһын Бүлүү уокуругар[1] Үгүлээт сэлиэнньэтигэр тыа аҕабыытын дьиэ кэргэнигэр төрөөбүт. Саха тылын үчүгэйдик билэрэ. Дьокуускай 2 ступеннаах оскуолатын бүтэрэн баран төрөөбүт улууһугар учууталынан үлэлээбит (1922-1924).
Дулгааннарга уонна нганасааннарга ойууннааһы уонна олохторун-дьаһахтарын үөрэппитэ. Нганасааннар олохторунан олорбута.
1928-1960 сс. Сибиир уонна Хоту сир аҕыйах ахсааннаах норуоттарын этнографияларыгар 36 ыстатыйаны уонна кинигэни бэчээттэппитэ.
1930-с сылларга Таймыр арыытын олохтоохторугар чинчийиилэри ыыппыта. Кини информаннарын быыһыгар нганасаан ойууннара буоланнар, хас да автобиографияны суруйбута (бэйэтэ инньэ диэн ааттаабыта). Үс автобиографияҕа ойуун ыарыытын кэмигэр араас көрүүлэрэ, сиэр-туом, ким кимтэн төрүттээҕэ, сиэри-туому быһаарыы, космогонияҕа экскурстар уо. д. а. бааллар.
ССРС НА Этнографиятын институтун Сибиир сиэктэригэр билим үлэһитинэн үлэлээбитэ. 1940–52 сс. (сэрии сылларыгар тохтооһуннаах) ЛГУ-га дассыан быһыытынан сахалар уонна дулгааннар этнографияларыгар лиэксийэ аахпыта. Саха сиригэр хас да эспэдииссийэ кыттыылааҕа, саха уонна дулгаан уос номохторун хомуйбута. Дулгааннар уос номохторун бастакы классификациятын оҥорбута. Дулгаан омугуттан хомуйбут айымньылара бэчээккэ дулгаанныы тахсыбатахтара, сорҕото нууччалыы тахсыбыта[2].
Быһаарыылар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Литэрэтиирэ
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Eliade, Mircea. Le chamanisme et les techniques archaïques de l'extase. — Payot, 2012. — Репринт 2-го издания 1968 года. — ISBN 978-2-228-88596-6.
- Новак Е. С. Архаические верования в свете межличностной коммуникации // Историко-этнографические исследования по фольклору : сборник статей памяти Сергея Александровича Токарева / В. Я. Петрухин. — М. : Восточная литература, 1994. — С. 110—163.
Сигэлэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Андрей Александрович Попов. Бэчээттэммит үлэ испииһэгэ Архыыптаммыт 2014, Олунньу 26 күнүгэр.
- А. И. Саввинов. 100 лет со дня рождения А. А. Попова, кандидата исторических наук, этнографа, фольклориста(суох сигэ — история). Национальная библиотека Республики Саха (Якутия). Тургутулунна 23 Кулун тутар 2014. Төрүт сириттэн архыыптанна 5 Кулун тутар 2016.