Мадьоҥ
 | |
| Оонньооччу ахсаана | 2–4 |
|---|---|
| Оонньууну туруоруу кэмэ | 2–10 мүнүүтэ |
| Оонньуу кэмэ | 0–3 чаас |
| Алҕас түгэн дьайыыта | Баар |
| Наадалаах ньымалар | Тактика, көрүү, өйдөбүл |
Мадьоҥ (mah-jongg, májiàng) — Кытай фишкаларынан сүүйсүү оонньуута, дайстар (оонньуу умуохтара) туттуллаллар. Покерга уонна доминоҕа сорох өттүнэн майгынныыр. Мадьоҥнааччы билиилээх, көрүүлээх уонна табыллыылаах буолуохтаах. Табыллыы дьайыыта оонньуу араас сиэрдэриттэн тутулуктаах. Оонньуу сыалынан буолар 14-16 фишкаттан турар саамай күндү комбинацияны хомуйуу. Оонньууга түөрт киhи кыттар (хас биирдии бэйэтин диэки). Мадьоҥ Кытайга, Дьоппуоҥҥа у.д.а. Илин уонна Соҕуруулуу-илин Азия дойдуларыгар тарҕаммыт.[1]
Терминология туһунан бэлиэтээһин
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Бу ыстатыйаҕа оонньуур элеменнэри ааттыыр туһуттан, 2006 с. аан дойдутааҕы Мадьонг тэрилтэтэ буолан ылыммыт спортивнай мадьонг быраабылатын официальнай таһаарыытын тиэрмологията туһаныллар. Атын тылларынан тиэрминнэри ыспыраапкалыырга тириэрдиэн сөп.
Пасьянс Мадьонг
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Хаартыскалардаах курдук, мадьонг уҥуоҕун кытта биир киһиэхэ оонньуур вариана баар — пасьянс мадьонг. Оонньуу механизмын олус маарынныыр: остуолга Алдан булкуллубут уҥуоҕуттан («классическай» раскладка хас да уонунан, үксүлэрэ элбэх). Оонньуу сыала- соруга конструкцияны толору арыйан, сыыһаны- халтыны, паараны киһи уҥуоҕун былдьаан ылыы буолар. Карточка пааспардара буолалларын курдук, варианнары барытын быһаарабыт.
Компьютернай оонньуулар бары кэриэтэ «мадьонг» диэн ааттанар киһини баьянстар мадьонг оонньууллар, утарылаһааччыларга мадьонг оонньооботтор. Онно туһанааччы бастакы усулуобуйатын (типигурация, уустук) биэрэр, программа генерациялыыр, оттон игрок кердерер, кердерер кердерер, оттон игрок кердерер, кердерер.
Мадьон уҥуоҕун көмөтүнэн сэрэбиэйдээһин
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Сэрэбиэй техниката (Кэскил эбэтэр кыһалҕалаах боппуруостарга эппиэтинэһи ылыы) мэҥэ- Хаҥалас уҥуоҕун көмөтүнэн баар. Хаартаҕа тиэхиньикэни сэрэтэр тиэхиньикэ тиэхиньикэтэ. Хас биирдии уҥуох-символическай суолталаах. Сэрэхэдийии боппуруоһун формулалыыр, сэрэхэдийии, киһи уҥуоҕун толору эбэтэр хааччахтаммыт быраабылатын талар, ол кэнниттэн уҥуоҕун арыйан, уҥуоҕун арыйан, уҥуоҕун, уҥуоҕун балаһыанньатынан көрөн сэрэйэр.