Күкэр

Күкэр

Күкэр диэн араҕас дьүһүннээх кытаанах кристалл сэк. Метал буолбатахтар курдук кини итиини эмиэ куһаҕаннык аһарар, чаҕылыманы аһарбат. Чиҥэ 2-гэ чугас, онон күкэр тооромосторо ууга тимирэллэр, ол гынан баран тоһо, ууну сыһыарбат буолан, дагдайан тахсар.

Күкэр — Д. И. Менделеев периодтаах систематын үһүс периодын 16-с бөлөҕүн ууһуга, атомын нүөмэрэ 16.

• Бэлиэтэ: S
• Электрон конфигурацията: Ne 3s2 3p4
• Атомын нүөмэрэ: 16
• Хаһан арыллыбыта: 2000 с. б.э.и.
• Хас кыраадыска ууллара: 115,2 °C
• Атомнаах маассата: 32,065 ± 0,005 а. е. м.

Күкэр айылҕаҕа баар үгүс холбоһугун мэлийдэххэ, ууну эмиэ сыһыарбат. Күкэр ити айылгыта кыаҥ таас "кураанах таастыгын" араарарга туһаныллар. Кыаҥы итинник байытыы флотация дэнэр уонна практикаҕа киэҥник туттуллар.

Күкэр ууга суураллыбатын кэриэтэ. Ол оннугар күкэр-уулуккка, толуолга о.д.а. сэбдьилэргэ үчүгэйдик суураллар.

112,8 °C температураҕа күкэр ууллан саһархай дьүһүннээх убаҕас буолар. Cалгыы ититтэххэ хараарар уонна хойдор. 444 °C кыраадыска күкэр оргуйар. Оргуйуор диэри итийбит күкэри тымныы ууга куттахха эрэһиинэ курдук уунаҥнас пластика күкэр диэн үөскүүр.

Абалык икки аллотроп көрүҥ кубулуйуута - абалык уонна озон. Киристээл уонна пластика күкэртэн эмиэ күкэр аллотроп көрүҥ кубулуйуута буолаллар.

Киристээл күкэр түргэнник ууллар, ити кини молекула кристалл эрэһэлээҕин туоһулуур. Рентгенография, онтон да атын ньыманан чинчийэн, күкэр киристээл эрэһэтэ төгүрүччү ситимнэспит мөлүөкүлэлэртэн турарын билбиттэрэ. Ититтэххэ, күкэр аҕыстыы эркиннээх төгүрүччү ситимнэспит мөлүөкүлэтэ ыһыллан, уһуур-кылгыыр кыахтаах уһун ситимҥэ кубулуйар.