Корнилова Феодора Федоровна

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
(Мантан: Корнилова-Ракоши көстө)
1953

Корнилова Феодора Федоровна — ССРС Үрдүкү Суутун чилиэнэ, Суут уонна борокуратуура идэлээх сойуустарын Киин управлениетын эппиэттээх бэрэстээтэлэ, Коминтерн үлэһитэ, саха уопсастыбаннай диэйэтэлэ, Венгрия салайааччыта Матьяш Ракоши кэргэнэ.

Өлүөхүмэ Кыыллааҕар төрөөбүтэ, аҕата норуот ырыатын хомуйааччы, саха бастакы музыкааннарыттан, самодеятельнай композитордарыттан биирдэстэрэ Федор Корнилов. Ийэтэ - Александра Грязнухина[1].

Кыыллаахха улаатан иһэн онно лөчүөктээбит Винокуровы кытта билсэр. Суруйааччы Харысхал суруйарынан, эдэр Винокуров кыыска анаан хоһоон суруйбут кэмнээх эбит.

1918 сыллаахха 15 саастаах кыыс дьонун кытта Дьокуускайга көһөр. Аҕатыгар хуор тэрийэригэр көмөлөһөр, култуура пропагандатынан дьарыктанар.

1923 сыллаахха Бүтүн Сойуустааҕы олимпиадаҕа (?) Москубаҕа кыттар. Улахан тыйаатырга буолбут үөрүүлээх киэһэҕэ Алампа "Күһүҥҥү түүн" хоһоонун аахпытын туһунан кэлин суруйааччы Сэмэн Даниловка бэйэтэ кэпсээбит. Ол киэһэни Луначарскай бэйэтинэн ыыппыт эбит[2].

1928 сыллаахха баартыйаҕа киирэр. Былатыан Ойуунускайдыын уонна Максим Аммосовтыын доҕордоһор. Бу сылларга кинини кытта Михаил Винокуров диэн оччотооҕуга таҥараһыт, кэлин АХШ Кэнгириэһин бибилитиэкэтигэр үлэлээбит, сахаҕа сүҥкэн сыаналаах архыып хаалларбыт киһи билсэр.

Андрей Пахомов диэн баартыйа үлэһитин кытта ыал буолан Ли диэн уолу төрөтөллөр. Кэлин Москубаҕа олорон өссө сэрии иннинэ арахсаллар.

1940 сыллаахха ССРС Үрдүкү Суутун чилиэнэ Феодора Федоровна Барвихаҕа сынньана сылдьан Венгрия хаайыытыгар 16 сыл сыппыт революционер хомуньуус Матьяш Ракошины көрсөр. 1943 сыллаахха ыал буолаллар.

Сэрии кэнниттэн Ракоши Венгрияҕа баран Үлэ баартыйатын салайааччыта буолар. Феодора кэргэнин кытта барсар, ол гынан баран политиканан дьарыктаммат. Туой оҥоһуктарынан, хартыына суруйуутунан, скульптууранан үлүһүйэр, прикладной ускуустуба институутун бүтэрэр. Хас да тылы билэрэ, музыкальнай үнүстрүрүмүөннэргэ оонньуура.

Хрущев саҕана 1956 сыллаахха Венгрияҕа былаас уларыйар, онон Ракошины усталлар. Ракошилар Москубаҕа олохсуйаллар[3]. Онтон аҕыйах ый буолан баран Будапешка бастаанньа буолар, элбэх хаан тохтор. Ол кэнниттэн Венгрия салалтатын күһэйиитинэн Ракошины Москубаттан тэйитэн бастаан Краснодаарга онтон Токмаакка, Арзамааска, Горькайга олордоллор. Феодора Федоровна Краснодаар борокуратууратыгар үлэлээн баран 1958 с. пенсияҕа тахсар.

Бастакы кэргэниттэн уола Ли Андреевич өр сылларга Москубаҕа олорбута, Плеханов аатынан Норуот хаһаайыстыбатын институутун проректора этэ. Иккис кэргэниттэн оҕото суох. Балта Любовь Ленинграакка үөрэнэн баран Дьокуускайга педтехникумҥа 1931 с. дошкольнай салааны олохтообута, Амма Аччыгыйын кэргэнэ этэ.

Быһаарыылар[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Биики ыскылаатыгар медиа билэлэр:
  1. Династия Корниловых. "Якутск Вечерний". Я. Рожко, сэтинньи 26, 2010
  2. Наталья Харлампьева Семен Данилов. — 2-е изд., испр.. — Москва: Молодая гвардия, 2021. — С. 107. — 285 с. — (Жизнь замечательных людей). — 1000 экз. — ISBN 978-5-235-04489-0
  3. Токмакская ссылка венгерского диктатора. "Вечерний Бишкек", 16.02.2005