Иһинээҕитигэр көс

Ислам Саха Сиригэр

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт


Ислам

Итэҕэйиилэрэ

Аллах · Тауhид · Таҥара
Муhаммед · Көрбүөччүлэр

Олохторо

Шаhада · Намаз
Саум · Зэкээт · Хадь

Суруйуулара уонна сиэрдэрэ

Коран · Сунна · Хадис
Фикх · Шариат · Калам · Суфизм

Историята уонна басханнара

Аль эл-Байт · Саhаба
Суннаhыттар · Шиа
Кырдьыксыт халифтар · Халифат
Имамат


2002 cылга Саха Сирин олохтоохторуттан ислам итэҕэйээччилэрэ 1,9 % буолаллар эбит, 2006 c. — 1,2 %.[1] Саха Сиригэр сүрүннээн ислам сунна салаата тарҕаммыт.[2] Ислам итэҕэйээччилэрэ үксүлэрэ Хапхаас, Идэл-Ураал уонна Орто Азия сирдэриттэн кэлбит омук дьоно буолаллар.

Саха Сирин бастакы мусулмааннарынан Өрөбөлүүссүйэ иннинэ кэлэн олохсуйбут татаардар уонна башкорттар буолаллар. 1913 c. Дьокуускайга уонна Өлүөхүмэҕэ икки мусулмаан үҥэр дьиэтэ уонна икки нуучча-татаар оскуолата үлэлииллэр эбит.[3]

Перестройка кэннинээҕи кэмҥэ, ол эбэтэр 1994-1996 cc., бастакы мусулмаан итэҕэл тэрилтэлэрэ Дьокуускай уонна Нүөрүҥгүрү куораттарга тэриллибиттэр.[1]

2005 c. Дьокуускайга мэчиэт арыллыбыт. Кини Арассыыйа саамай хоту мэчиэтэ буолар.[4]

Нүөрүҥгүрү мусулмааннара «Ислам в Якутии» диэн кыра тираастаах хаhыаты таhаараллар.[5]

Саха мусулмааннара

[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
Сүрүн ыстатыйа: Саха мусулмааннара

Саха дьоно ислам итэҕэлин 1980-с cc. бүтүүлэриттэн саҕалаан ылынар буолбуттар. Саха мусулмааннарын ахсааннара чопчу биллибэт, 300 киhи диэн сыыппара этиллэр. Саха мусулмааннара исламҥа шафиитскай уонна ханафитскай мазхаабтары батыһаллар. Суфизм накшбандыыйа оскуолатыттан "сухбаат" (сохбет) диэн үгэс олохтоохтук киирбит . 2012 с. сахалыы тылынан "Билсиҥ Ислам" диэн кыра кээмэйдээх ислам итэҕэлин төрүөттэрин таарыйар кинигэ тахсыбыта. Билигин саха мусулмааннарын түмэр тэрилтэ суох