Илиҥ Туркестан өрөгөйүн ырыата

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Илиҥ Туркестан өрөгөйүн ырыата (уйгуурдуу Қуртулуш Марши, сах. Быһаныы марша) — Илиҥ Туркестан (билигин Кытай Синьцзян-Уйгуур аптоном оройуона) киэҥник биллэр патриотическай ырыата. 1933 с. Мехмет Али Тевфик суруйбута. Бу ырыа Бастакы уонна Иккис Илиҥ Туркестан республикатын өрөгөйүн ырыата этэ. Билиҥҥи кэмҥэ Илиҥ Туркестан көҥүл буолуу иһин хамсааһын официаллык гимна.

Бу гимн, уйгуур омугун былааҕын тэҥҥэ, Кытай территориятыгар туттуллара сатаммат.

Тыллара[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

уйгуурдуу уйгурдуу (кириллица) сахалыы тылбааһа
قۇرتۇلۇش يولىدا سۇدەك ئاقتى بىزنىڭ قانىمىز
سەن ئۈچۈن ئەي يۇرتۇمىز، بولسۇن فىدا بۇ جانىمىز
قان كەچىپ ھەم جان بەرىپ، ئاخىر قۇرتۇلدۇردۇق سەنى
قۇرتقۇزۇشقا قەلبىمىزدە بار ئىدى ئىمانىمىز
يۇرتۇمىز بىز يۈز-كۆزۈڭنى قان بىلەن پاكىزلەدۇق
ئەمدى ھىچ كىرلەتمەگەيمىز، چۈنكى تۈركتۇر نامىمىز
يارۇ ھەمدەم بولدى بىزنىڭ ھىممەتىمىز سەن ئۈچۈن
دۇنيانى سوراغان ئىدى ھىممەت بىلەن ئەجدادىمىز
ئاتالارنىڭ جەڭلىرى ئۆچمەيدۇ تارىخ بەتىدىن
نەسلى قالدى جەڭگاۋەر، بىز ئۇنىڭ ئەۋلادى بىز
چىقتى جان ھەم ئاقتى قان، بولدى ياۋدىن ئەل ئامان
ياشىسۇن ھىچ ئۆلمىسۇن گۈزەل ئىستىقبالىمىز
ياشىسۇن، مىڭ ياشىسۇن، پارلانسۇن ئىستىقبالىمىز
Қуртулуш йолида судәк ақти бизниң қанимиз,
Сән үчүн әй юртимиз болсун пида бу жанимиз.
Қан кәчип һәм жан бәрип ахир қутулдурдуқ сени,
Қәлбимиздә қутқузушқа бар иди иманимиз.
Йари һәмдәм болди бизниң һиммитимиз сән үчүн,
Дуняни сорған иди, һиммәт билән әждадимиз.
Юртимиз биз юз-козуңни қан билән пакизлидуқ,
Әмди һеч кирләтмигәймиз чунки Турктур намимиз
Атилла, Чиңгиз, Төмүр дуняни титрәткән иди,
Жан бәрип, жан алимиз биз уларниң әвладимиз.
Чиқти жан, һәм акти қан душмәндин болди әл аман,
Йашисун һеч өлмисун парлансун истиқбалимиз
Быыһаныы суолугар уулуу тоҕунна биһиги хааммыт,
Эн тускар, оо, дойдубут, сиэртибэ буоллун бу олохпут
Хаан тоҕон, олохпутун биэрэн - быыһаатыбыт эйиигин,
Сүрэхпитигэр быыһаныыга баар этэ итэҕэлбит.
Эн тускар кыһамньылаахтык үлэлээн
Аан дойдуну баһылаабыттара өбүгэлэрбит.
Дойдубутун биһиги хааммытынан ырааһырдыбыппыт,
Аны олох киртиппэппит, тоҕо диэтэр түүрдэр ааттарын сүгэбит.
Атилла, Чыҥыс, Тимур аан дойдуну титирэппиттэрэ,
Олоҕу биэрэн, олоҕу ылан, биһиги кинилэр удьуордарабыт.
Олох бэриллэн, хаан тохтон, өстөөхтөрбүтүгэр иэстэстибит
Туругурдун уонна өлбөтүн, сандаардын кэскилбит.