Дьаабылыка
Яблоко — күөх эбэтэр кыһыл өҥнөөх сиэнэр фрукта отонноох. Маһа (лат. Malus spp.) аан дойду үрдүнэн үүннэриллэр. Кини чэпчэки, уонна аан дойду үрдүнэн хомуйаллар.
Яблоневой маска-ити мастан оҥоһуллар мас көрүҥэ.
Яблоня соҕуруу Казахстаҥҥа, Кыргыстаҥҥа, Узбекистаҥҥа уонна Кытай хотугулуу — арҕаа өттүгэр кэлбитэ.[1][2][3] Яблоконы тыһыынча сыллар усталарыгар Азия уонна Европа дойдуларыгар үүннэрэллэр. Хотугу Америка Европа көһөрөөччүлэр аҕалбыттар. Яблоко араас культураларга итэҕэл уонна мифологическай суолталаахтар.
Яблоконы үксүн сыһыарыынан тарҕаталлар, ол гынан баран кыыл яблоко сиэмэнэн тарҕанар. Яблоня улаханнык үүнүөн сөп. Билигин 10000 тахса биллэр суортара баллар Араас суортар араас амтаҥҥа уонна туһаҕа үүннэрэллэр: ол курдук ордук тарҕаммыт аска-үөлгэ, уонна сидры оҥорон таһаарыы буолар.
Мастарыгар уонна фрукталарга тэллэйдэр, бактериялар и буортулааччылар саба түһэллэр.
Аан дойду 2013 сылга яблоконы оҥорон таһаарыы 90,8 мөлүйүөн тоннаҕа тэҥнэстэ. Кытай уопсай кээмэй 49% улааппыт[4]
Быһаарыылар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- ↑ Apple (21 Тохсунньу 2008).
- ↑ The birthplace of the modern apple.
- ↑ https://www.practicaespanol.com/en/the-first-apple-of-the-world-was-born-in-kazakhstan/
- ↑ Production/Crops, Apple, Area by World. FAOSTAT, UN Food & Agriculture Organization, Statistics Division (2013). Тургутулунна 8 Ыам ыйын 2016.
|
Бу ботаникаҕа сыһыаннаах сиппэтэх ыстатыйа. Көннөрөн уонна эбэн көмөлөһүөххүн сөп. |