Васильева Мария Васильевна II

Васильева Мария Васильевна II - акушерка, байыаннай сиэстэрэ, Иккис аан дойду сэриитин кыттыылааҕа.

1917 сыллаахха I Бордоҥ нэһилиэгэр Маалыкайтан хоту сытар «Тойон уйа­лаах» алааска Дьаҕаһын Баһылайын дьиэ кэргэнигэр төрөөбүтэ. Начальнай оскуо­ла­ны бүтэрэн, 1935 сыллаахха Дьокуускайга акушеркалар курстарыгар үөрэммитэ, дой­дутугар кэлэн Маалыкай учаастактааҕы балыыһатыгар акушерканан, онтон Ара­ҥастаахха дьахталлары төрөтөр дьиэ сэбиэдиссэйинэн үлэлии сырыттаҕына, 1938 сыллаахха Москваҕа улахан үлэҕэ үлэлии сылдьар убайа, саха бастакы ре­во­лю­ционердарыттан биирдэстэрэ Степан Васильевич Васильев балтын Марияны ыҥы­ран ылан Москватааҕы бастакы медицинскэй институтка үөрэххэ киллэрбитэ.

1941 сыл атырдьах ыйын 19 күнүгэр бэйэтэ баҕа өттүнэн тылланан Советскай Ар­ми­яҕа ыҥырыллыбыта. I Украинскай, Калининскай уонна Воронежскай фроннар бай­ыаннай-санитарнай управлениеларын 428 нүөмэрдээх эвакогоспиталыгар су­луус­палаабыта. Сэрии толоонугар охтубут, бааһырбыт сүүһүнэн байыастары эмтээн фроҥ­ҥа төнүннэртиирэ, инвалид буолбуттары дойдуларыгар атаартыыра. Аҕа дой­ду сэриитигэр кыайыыны ситиһиигэ биир улахан оруолламмыт Курскай дугаҕа кыр­гыһыыга кыттыыны ылбыта, сэриини Дрезден куоракка түмүктэспитэ, үстэ баа­һырбыта, ыарахан контузияны ылбыта.

1945 с. ахсынньытыгар Мария Васильевна Москваҕа төннөн кэлэн сэрии ин­ни­гэр үлэлээн испит тэрилтэтигэр – Акушерство уонна гинекология Бүтүн Союз­таа­ҕы научнай-чинчийэр институтугар үлэҕэ киирбитэ. Онно кини үлэҕэ улахан опыт­тааҕын, үрдүк эппиэтинэстээҕин, идэтин туйгуннук баһылаабытын көрдөрбүтэ.

М.В.Васильева коллективка тутаах үлэһит буолбута, общественнай үлэҕэ активнайдык кыттара – сүүрбэччэ сыл устата агитаторынан, пропагандиһынан, сыахтааҕы партийнай тэрилтэ секретарынан ситиһиилээхтик үлэлээбитэ.

Мария Васильевна Васильева уоттаах сэрии хара саҕаланыаҕыттан советскай норуот Улуу Кыайыыта түмүктэниэр дылы сэриигэ быһаччы кыттыбыт аҕыйах саха дьахталларыттан биир саамай чаҕылхайдара буолар. Кини олорон ааспыт уустук олоҕо, үлэтэ-хамнаһа, фронтовой биографията, төрөөбүт дойдутугар таптала эдэр ыччаттарга, кэлэр көлүөнэлэргэ чаҕылхай холобур буола туруо.

Кини фроҥҥа көрдөрбүт хорсун быһыытын иһин Советскай Правительство «За боевые заслуги», «За победу над Германией» мэтээллэринэн уонна «Отличник санитарной службы СССР» диэн бэлиэнэн наҕараадаламмыта, оттон эйэлээх кэмҥэ үлэтэ «За трудовое отличие», «Ветеран труда», «В память 800-летия Москвы» медалларынан, ону тэҥэ «Отличник здравоохранения СССР» диэн знагынан бэлиэтэммитэ.

Партия Ньурба оройуонунааҕы комитетын бюротун уонна үлэһиттэр депутаттарын Ньурба оройуонунааҕы Советын ситэриилээх комитетын 1965 сыл ыам ыйын 8 күнүнээҕи холбоһуктаах уураахтарынан Мария Васильевна Васильева Ньурба улууһун Бочуотун кинигэтигэр киллэриллибитэ.

Кини олоҕо, үлэтэ сүнньүнэн дойду столицатыгар Москуба куоракка ааспыта, дойдутугар Саха сиригэр – Маалыкайга дэҥ-дэҥ кэлэн барара. Мария Васильевна 1983 сыллаахха 66 сааһыгар ыарахан ыарыыттан Москва куоракка өлбүтэ уонна Химки кладбищетыгар көмүллүбүтэ.