Холангит

Холангит диэн быартан тахсар үөс протоктара иһиитин ааттыллар.

Холангит көрүҥнэрэ

Буолар төрүөтүттэн уонна хайдах ааһарыттан көрөн сытыы,хроническай, склерозиющэй диэн араааралар. Сытыы холангиты көбүйээччилэринэн араас бактериялар, паразиттар буолаллар: оһоҕос палочката, энтеробактер, лямблия, описторхос, шистосома. Үксүн кинилэр үөс протогар оһоҕос тымырдарынын түбэһэллэр. Тута ыалдьыбыт киһи этэ итийэн тахсар, титириир. Уҥа ойоҕосторун иһэ, уҥа санна, сүннэ ыалдьар. Сылаабайдыыр,сэниэтэ эстэр, баһа ыалдьар, сүрэҕэ эриллэр,хотуолуур. Кэлин ыарыыта улааттаҕына саһарардыыр, тириитэ араҕастыйар, кыһыйар буолар. Хроническай холангитынан үксүнэн кырдьаҕас, куртахтара, оһоҕосторо мөлтөх дьон ыалдьар. Уҥа ойоҕосторун аннынан, куртахтарынан ыалдьаллар. Эмиэ саһарардыыллар, тириилэрэ кыһыйар. Склезорующай холангитынан ыалдьыбыт дьон үөстэрин протока бүөлэнэр, циррозтууллар.

Диагностика

Холангиты инструментальнай уонна лабораторнай чинчийиинэн билэллэр. Үксугэр киһи холангитынан ыалдьар эбит диэн диагноз туруоралларыгар ис органнары УЗИ-га түһэрэллэр, үөс протога бүөлэммит быһылаах диэн сэрэйдэхтэринэ эбии эндоскопическай ретрограднай холангиопанкреотографияҕа(ЭРХПГ), томографияҕа(КТ) уонна магнитно-резонанснай томографияҕа(МРТ) ыыталлар. Эбии хаан анаалиһын(ОАМ), иик(ОАМ), биохимическай хаан(БАК) анаалиһын туталлар.

Эмтэнии

Холангитынан ыалдьыбыт киһини хирургическай стационарга угаллар. Ыарыыны туругуттан көрөн консервативнай эбэтэр хирургическэй ньыманан эмтииллэр. Ону үөс протога бүөлэммититтэн-бүөлэммэтэҕиттэн быһаараллар. Консервативнай эмтээһиҥҥэ киһини биир күн аһаппаттар, оттон сымнаҕас диетаҕа көһөрөллөр. Холангиты көбүтээччилэри өлөрөргө араас антибиотиктары тутталлар. Анальгетиктары уонна спазмалитиктары аныыллар, ылларбат буоллахтарына тымыр иьинэн глюкозо-солевой суурадаһыны укуоллууллар. Өскөтүн ыарыы ис үөннэриттэн сылтаан тахсыбыт буоллаҕына ис үөнүн эмин эбии биэрэллэр. Быары хааттарбыт үөс сиэбэтин диэн гепатопротекторнай эмтэри туһаналлар. Бэйэ эмтэнии холангитка көҥүллэммэт, ол иһин эми быраас эрэ анабылынан иһиллэр. Ыарыыны көбүтээччилэри өлөрбөккө эрэ сатаан эмтэниллибэт. Ыалдьыбат курдук бэриэмэтинэн куртах, оһоҕос ыарыыларын эмтэниэххэ, ис үөнүн түһэриэххэ, көрдөрүнүөххэ наада. Эбии үөһү кэмиттэн отунан эбэтэр атын да үүнээйилэринэн эмп оҥостон таһаарыныахха, быары эмтэниэххэ сөп.

1Бөрө отунан оҥоһуллубут эмп. Бу утаҕы кыһын иһэр ордук, чэйгэ эбэтэр бэйэтин туспа оргутан. Уһуннук истэххэ үөс тахсар, киһи иммунитета бөҕөргүүр.

10г(1,5 ст.ложка) оту эмалированнай иһиккэ уган баран, 1 стакан оргуйбут ууну куталлар, чаас аҥара көөнньөрөллөр. Оттон сойбутун кэннэ сиидэлииллэр, өссө ыстакаан аҥара ууну куталлар.

Эми 0,3 ыстакааанынан күҥҥэ үстэ аһыах чаас аҥара иннинэ иһэллэр. Көөньөрүүнү сөрүүн сиргэ икки күнтэн уһуннук туппаттар.

Икки ый иһэн баран, биир ый эми тохтотуллар.

2.Оҕуруот аһынан утах. Үс сибиэһэй наһаа улахана суох сүбүөкүлэни кыра гына кырбыыллар, үс лиитирэлээх банкаҕа угаллар уонна икки остолубуой луоска бурдук уонна киилэ аҥара саахар куталлар. Күлүк сиргэ икки күн уураллар, булкуйа сылдьаллар. Оттон 700 г изюм, 4 ыстакаан саахар, ыстакаан аҥара уу кутан биэрэллэр, сотору-сотору буккуйаллар, биир күн көөнньөрөллөр. Итинтэн барыта биир лииитэрэ сүбүөкүлэ кыбааһа тахсар. Биир курска үс лиитэрэ наада. Аһыах чаас аҥара иннинэ биир остолубуой луосканы күҥҥэ үстэ иһэллэр.

3.О.И.Елисеева ньымата. Ольга Ивановна Елисеева - медицинэ наукатын кандидаата, элбэх быары уонна үөһү ыраастыыр ньымалар ааптара.

Киэһэ сэттэҕэ глауберовай туус - натрий сульфатын(биир остолубуой луоска биир ыстакаан ууга) эбэтэр магнезий тууһун(үс чаайнай луоска биир ыстакаан ууга) иһии. Киэһэ аҔыска түөрт-биэс лиитирэ уунан клизма оҥороллор.

Бастакы күн сарсыада аҕыска икки лиитэрэ цитрусовайдар сүмэһиннэринэн утах оҥороллор. Биир ыстакаан сарсыарда иһэллэр, оттон күнү быһа чаас аҥара буола-буола чааскы аҥара утаҕы бүтүөр диэри иһиллэр, тугу да аһаабаттар. Киэһээ аҕыска икки киилэ уунан уонна биир-икки лимон сүмэһининэн клизма оҥороллор. Иккис күн бастакы күн курдук. Киэһээ аҕыска икки таблетка аллахолу бытарытан баран ууну кытта иһиллэр. Тоҕуска 50 мл оливкавай арыыны 30 мл лимон сүмэһинин кытта иһэллэр. Быарга сылаас компресс икки чаас туттараллар. Үһүс күҥҥэ сарсыарда алтаҕа алта киилэ ууну клизмалыыллар. Сиикэй оҕуруот аһын, фруктаны арыыта суох сиэххэ сөп. Төрдүс күн урукку курдук аһыахха сөп.

4. К.Ниши ньымата. Кацудзо Ниши - дьоппуон ученайа, биир саамай туһалаах үөс таһаарар эми оҥорбут киһи.

Ыстакаан аҥара дөлүһүөн уутугар(үс остолубуой ньуоску дөлүһүөн) киэһээ тиэрмэскэ көөнньөрөллөр. Сарсыада биир ыстакааҥҥа үс остолубуой луоску ксилит эбэтэр сорбит куталлар, ол үрдүгэр итии дөлүһүөн уутун эбэллэр, буккуйан баран иһэллэр, сүрбэ мүнүүтэнэн хаалбыт дөлүһүөн уутун барытын иһэллэр. 45 мүнүүтэ ааспытын кэннэ биирдэ аһыыллар: фрукта, оҕуруот аһыттан салаат,эриэхэ сиэнэрэ, биэ эмийин, моонньоҕон эбэтэр дөлүһүөн сэбирдэҕиттэн оргутуллубут утаҕы иһиллэрэ табыгастаах. Бытархайынан хаппыт килиэп сиэххэ сөп. Хас эм иһиитин, аһааһын иннигэр элбэхтэ хаамыахха-сииимиэххэ, хамсаныахха наада. Ол кэмнэ тахсан киирэр сир чугас буолара табыгастаах. Эми нэдиэлэҕэ икки күн буола-буола иһиэххэ наада. Кэлин нэдиэлэҕэ биирдэ иһиэххэ сөп.

5. Ю.А.Андреев, И.П.Умывакин, Н.А.Семенова ньымалара. Юрий Андреевич Андреев, Иван Павлович Неумывакин, Надежда Алексеевна Семенова - биллэр эмчиттэр, Россиятааҕы естественнай академия чилиэннэрэ.

Эми иһиэх иннинэ уонна иһэн бүтэн баран биир нэдиэлэ эт сиэнэрэ бобуллар,үс күн хас сарсыарда аайы очоҕоһу ыраастыыр клизма туруоттарыахтаахтар, аҥардас дьаабылака эрэ суогунан сылдьыахтаахтар. Дьаабылака суогун, болгар эмчитэ И.Йотов сүбэлиирин курдук, буспут оҕуруот аһынан солбуйуохха сөп: биир киилэ хаҕыламматах хортуоска, биэс-алта орто ыраастаммыт моркуоп, 50 г петрушка отун эбэтэр силиһин эбэтэр сельдериэйи сууйан баран кырбыыллар. Оҕуруот астарын ууга кутан биир чаас кыра уокка оргуталлар. Буспут ууларын күнү быһа ус күн бүттэҕин аайы оҥостон иһэллэр. Үһүс күн киэһэ сэттэҕэ биир ыстакаан оливковай арыыны уонна биир ыстакаан лимоннай утаҕы бэлэмнииллэр. Быардарыгар итии компресс оҥостон сытаннар үс остолобуой луоску арыыны уонна утаҕы иһэллэр. 15 мүнүүтэ буола-буола барытын ити курдук бүтүөр диэри иһэллэр. Эми иһэр кэмҥэ аргылыыр, сыаны-арыыны, аһыы аһы сиир күҥүллэммэт.

6. Н.Уокер ньымата. Норман Уокер, Америка бырааһа.

Күн устата (үстэ-түөртэ эбэтэр өссө элбэхтэ) биир ыстакаан итии ууга биир лимон сууруллубут сүмэһинин кытары ыстакаан аҥара моркуоп, cүбүөкүлэ, оҕурсуу сүмэьинин буккуйан иһиҥ диэн сүбэлиир.

7. А.Игнатенко ньымата.

40 г календула отун эбэтэр сибэккитин биир лиитэрэ ууга оргуталлар. Күҥҥэ үстэ иьиллэр. Икки нэдиэлэ тухары аһыах сүрбэччэ мүнүүтэ иннинэ иһиллэр.

100 мл оливкабай арыыга 100 мл лимон сүмэһинин кутан булкуйаллар. Сойута уураллар (+10 кыраадыска дылы). Утаҕы киэһээ аһаабакка иһэллэр. Иһэн баран хамсаныа суохтаахтар. Сарсыныгар клизмаланаллар, күнү быһа мүөттээх ууну эбэтэр лимон сүмэһинин эрэ иһэллэрэ көҥүллэнэр. Үһүс күн эмиэ клизмаланаллар. Ол кэннэ барыанньаны, хаппыт фрукталары, оҕуруот аһын сиэхтэрин сөп.

8. Ж.Шишко ньымата. 3 ыстакаан мэлиллибэтэх эбиэһи сууйан баран биэс лиитэрэлээх көстүрүүлэҕэ түөрт лиитэрэ ууну үрдүгэр кутан биир күн хоннороллор. Ол күн биир ыстакаан дөлүһүөнү илдьиритэллэр, оргуйбут ууну кутан биир күн көөнньөрөллөр. Хонон баран эбиэстээх көстүрүүлэҕэ икки остолубуой луоску хатыҥ үнүгэһин уонна үс остолубуой луоску отон сэбирдэҕин куталлар. Онтон көстүрүүлэни ыланнар биэс мүнүүтэ оргуталлар. Буһаран баран икки остолубуой луоску кукуруза бытархайын, үс остолубуой луоску спорыһы куталлар, эбии уон биэс мүнүүтэ оргуталлар. Эми 45 мүнүүтэ сойуталлар, оттон сиидэлииллэр, дөлүһүөн уутун кытта булкуйаллар, хараҥа өҥнөөх бытыылкаҕа кутан сөрүүн сиргэ уураллар. 150 мл-нэн күҥҥэ түөртэ аһыах чаас аҥара иннинэ иһэллэр. Киэһэ сэттэттэн иһэр көҥүллэммэт.

Туттуллубут матырыйаал

1.Светлана Семенда "Лечение и правильное питание при заболеваниях пищеварительной системы"; Vivat ВИДАВНИЦТВО; Харьков 2017.