Салгын

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Навигацияҕа көс Көрдөбүлгэ көс

Салгын диэн Сир атмосфератыгар айылҕа үөскэппит гаастар булкаастара, сүрүннээн азот уонна абалык

Салгыҥҥа бары сиргэ баар харамайдар, үүнээйилэр, тэллэйдэр уо.д.а. организмнар тыыналларыгар наадалаах абалык баар.

Киһи-аймах былыр былыргыттан бэйэтин олоҕор туттуллар итиини салгыҥҥа уматан ылар.

Салгын иһинээҕитэ:
Ууһук Бэлиэтэ Сабардамынан, % Ыйааһынынан, %
Азот N2 78,084 75,50
Абалык O2 20,9476 23,15
Аргон Ar 0,934 1,292
Харыалык диоксида CO2 0,0314 0,046
Неон Ne 0,001818 0,0014
Метан CH4 0,0002 0,000084
Гелий He 0,000524 0,000073
Криптон Kr 0,000114 0,003
Уулук H2 0,00005 0,00008
Ксенон Xe 0,0000087 0,00004
Уу H2O ? ?

Салгын иһинээҕитэ уларыйыан сөп, ол курдук улахан куораттарга харыалык диоксида элбиир, онтон ойуурга намтыыр.

Ону таһынан салгыҥҥа уу чаана баар. Ол курдук температура 0°C буоллаҕына 1 м³ салгыҥҥа 5 грамм уу баар буолуон сөп, онтон +10°C — 10 грамм.