Иһинээҕитигэр көс

Мокшалар

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Ива Дубасов. Зубу мокшалар

Мокшалар (мокш. Мокшет, mokšet) диэн Мордовияҕа (Мокша аймак) олохтоох фиин-угор тыллаах омук. 1989 сыллааҕы микроперепись көрдөрүүтүнэн Мордовия өрөспүүбүлүкэҕэ 180 тыһ. мокшалар олороллор эбит, атыттара Поволжье уонна Сибиир атын өрөспүүбулүкэлэригэр уонна уобаластарыгар тарҕанан олороллор. Мокшалар бөдөҥ диаспоралара Эстонияҕа, Австралияҕа, Америка Холбоһуктаах Штааттарыгар бааллара биллэр. Ураал кэргэнин фиин-угор тыллар бөлөхтөрүгэр киирэр мокша тылынан кэпсэтэллэр. Мокшалар үксүлэрэ православнайдар, өссө лютерааннар уонна былыргы үгэс итэҕэли (мокшень кой) тутуһар дьон бааллар. Баҕар мокшаларга Татарстаан Камскай-Устьинскай оройуонугар олорор каратаайдар киирэллэрэ буолуо диэн сабаҕалааһын баар[1]. Кинилэр мокша тыллара булкаастаах татаар түөлбэ тылынан саҥараллар[2].

  1. Полубояров М. С. Древности Пензенского края в зеркале топонимики. Москва, 2003 Архыыптаммыт 2008, Ыам ыйын 27 күнүгэр.
  2. Усманов М. Заветная мечта Хусаина Фаизханова: Повесть о жизни и деятельности. Казань, 1980