География координаталара

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Координаталар сфералара

География координаталара, точка балаһыанньатын быһаараллар.

География координаталара сфера координаталарын курдук быһаарыллар. Итинник координаталар атын халлаан куйаарын системаларга эмиэ туттуллаллар.

Кэтирээһин[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Сүрүн ыстатыйа: Кэтирээһин

Кэтирээһин зенит хайысхатын уонна экватор ньуурун ыккардынааҕы муннук. Экватортан икки өттүгэр 0 - 90° ааҕыллар.

Сир дьҥнээх халыыба сфераттан атын буолан география кэтирээһинэ геоцентр кэтирээһиниттэн арыый ураты буолар.

Усталааһын[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Сүрүн ыстатыйа: Усталааһын

Усталааһын точканнан ааһар меридиан уонна 0 кыраадыстаах меридиан ыккардыларынааҕы муннук. Билигин Сиргэ 0 кыраадыстаах меридиан Лондон аттынааҕы Гринвич обсерваториянан ааһар меридианы ааҕаллар.

0 до 180° илин диэкки кэтирээһиннэр илин диэн, онтон арҕаа диэкки арҕаа диэн ааҕыллаллар.

Кэтирээһин олохтоох кэми быһаарар.

Үрдүгэ[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Точка балаһыанньатын толору быһаарар сыалтан үһүс координата наада - үрдүгэ.

Планета кииниттэн ааҕыллыбат, муора таһымыттан ааҕыллар.

Муора таһымыттан үрдүгэ өссө салгын баттааһыны кытта сибээстээх.

Сигэлэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Өссө маны көр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]