Франц Фердинанд

Франц Фердинанд
Халыып:Карточка/оригинал имени
Franz ferdinand.jpg
Рождение	Грац
Смерть	Сараево
Династия	22px Габсбург-Лотарингский дом
Отец	Карл Людвиг
Мать	Мария Аннунциата
Халыып:Wikidata gender switch	София Хотек
Дети	герцоги Максимилиан (1902—1962) и Эрнст (1904—1954), дочь София (1901—1990)
Автограф	Archduke Franz Ferdinand of Austria Signature.svg
Монограмма	Imperial Monogram of Archduke Franz Ferdinand of Austria.svg
Награды	Халыып:(! |Халыып:Орден Золотого руна||Халыып:Военный орден Марии Терезии||Халыып:Кавалер Большого креста Австрийского ордена Леопольда |- |Халыып:Орден Железной короны 1-й степени||Халыып:Крест Военных заслуг (Австро-Венгрия)||Халыып:Кавалер Большого креста Королевского венгерского ордена Святого Стефана |- |Халыып:Орден Подвязки||Халыып:Бальи — Кавалер Большого Креста Чести и Преданности Мальтийского ордена||Халыып:Орден Чёрного орла |- |Халыып:Кавалер Высшего ордена Святого Благовещения||Халыып:Кавалер Большого креста ордена Святых Маврикия и Лазаря||Халыып:Кавалер Большого креста ордена Короны Италии |- |Халыып:Орден Серафимов||Халыып:Кавалер Большого креста ордена Вюртембергской короны||Халыып:Кавалер Большого креста ордена Леопольда I |- |Халыып:Большой крест ордена Белого орла с мечами||Халыып:Орден Хризантемы||Халыып:Орден Чакри |- |Халыып:Орден Рутовой короны||||Халыып:Орден Кароля I |} Халыып:(! |Халыып:Орден Андрея Первозванного |
Archduke Franz Ferdinand of Austria

Халыып:Сортировка: по изображениям}

Франц Фердинанд Карл Людвиг фон Австрия-Эсте (эрцгерцог д’Эсте), (ниэм. Franz Ferdinand von Österreich-Este; 18 декабря 1863 года, Грец, Австрия империята — Бэс ыйын 28 к. 1914 с., Сарай, Австро- Венгрия) — Австрия эрцгерцога, 1896 сылтан Австро- Венгрия бүрүстүөлүн нэстилиэнньигэ. Кавалерия генерала (1899). Данила Илич диэн киһи террорун бөлөҕөр киирэр Гаврил Принцип диэн ааттыаах омугунан серб устудьуона өлөрбүт, бу өлөрүү аан дойдуга бэлиитикэ кириисиһин түргэтэппитэ, түмүгэр Бастакы аан дойду сэриитэ саҕаламмыта.

Эрцгерцог Франц Фердинанд (уҥа) дьиэ кэргэнинээн.

Импэрээтэр быраатын бэлиитикэттэн тэйиччи тутар этэ, ол эрээри, Франц Фердинанд бөрүстүөлгэ олорор түгэнигэр дойду бэлиитикэлии тутулун уларытар былааннааҕа: Австро-Венгрия оннугар Австро-Венгрия-Славия диэн холбоһуктаах штааттары оҥороору гынара. Ол кини санаатыгар дойдуга омугунан атааннаһыыны сымнатар кыахтааҕа. Ол эрээри сорох серб бэлиитиктэрэ ол бырайыагы сөбүлээбэт этилэр, тоҕо диэтэххэ оччоҕо кинилэр соҕуруу славяннары Улуу Сербия аннынан холбуур былааннара тохтуон сөбө.

Өлөрүү

Эрцгерцог Сараевоҕа (Босния уонна Герцеговина киин куоратыгар) 1914 сыл бэс ыйын 28 күнүгэр ыалдьыттыы тиийбитэ. Бастакы буомба соругун сиппэтэҕэ. Онон террористар сорохторо саһан хаалбыттара. Эрц-герцог тэрээһиннэргэ кыттыбыта, онтон төннөн иһэн массыыната тоҕо эрэ биир сиргэ тохтоон ылбыт кэмигэр террористартан биирдэстэрэ Гаврило Принцип ол сиргэ баар буолан биэрбитэ, уонна бастаан эрц-герцог ойоҕун Софияны искэ бэстилиэтинэн ыппыта, иккис ытыытынан эрц-герцогы монньуга таппыта. Герцогиня тута өлбүтэ, Франц Иосиф бааһыран баран 10 мүнүүтэнэн өлбүтэ.

Өлөрүү содула

Франц Фердинанд серб террористарын илиититтэн өлбүтүн кэннэ Австро-Венгрия Сербияҕа ультиматум түһэрбитэ. Сербияны Арассыыйа импиэрийэтэ өйөөбүтэ, онон Аан дойду Бастакы сэриитэ саҕаламмыта.

Франц Фердинанд оҕолоро тэҥэ суох ыалга төрөөбүт буоланнар (морганатическай брак) Франц Иосиф I ыраахтааҕы саҥа нэстилиэнньигинэн 1906 сыллаахха өлбүт Фарнц Фердинанд бииргэ төрөөбүт быраатын Отто уола, 27 саастаах эрцгерцог Карл буолбута. 1916 сыллаахха Карл Австро-Венгрия тиһэх ыраахтааҕыта буолбута.

Сигэлэр

• Франц-Фердинанд // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
• Франц Фердинанд / Котова Е. В. // Уланд — Хватцев. — М. : Большая российская энциклопедия, 2017. — С. 545—546. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 33). — ISBN 978-5-85270-370-5.
• Lampe, John R. Yugoslavia as History: Twice There Was a Country. — Cambridge University Press, 2000. — 487 p. — ISBN 0521774012, 9780521774017
• Вулманс Сью, Грег Кинг Первая мировая. Убийство, развязавшее войну. — М., 2014. — С. 136—137.