Улуу Риим импиэрийэтэ

Imperium Romanum Sacrum Heiliges Römisches Reich Улуу Риим импиэрийэтэ
Location of Улуу Риим импиэрийэтэ
Киин куората		Биир киин куората суоҕа, уларытылла сылдьара
Дьаhалтата		Талыллыбыт монархия
Legislature		Рейхстаг

Улуу Риим импиэрийэтэ Рим Империятын кытта булкуллуо суохтаах.

Улуу Риим импиэрийэтэ (ниэм. Heiliges Römisches Reich, эбэтэр XV-с үйэҕэ: Heiliges Römisches Reich Deutscher Nation) диэн Европа ортотугар баар регионнар уонна куораттар холбоһуллубута. Кини былааска принцтар уонна магистраттар талыллыбыт Императордара салайара. Улуу Карл Императора өлбүтүн кэннэ кини Империята үс региоҥҥа бытарыллыбыта: Арҕаа Франция, Лотарингия уонна Илин Франция. Улуу Риим импиэрийэтэ Отто Илин Францияттан төрүттээбитэ уонна Улуу Император буолбута. Ол 1806 сыллахха Наполеон кэлэн былааһы былдьыан дылы баар этэ. Импертордар Улуу Карл салҕааччыларынан бэйэлэрин этэллэрэ.

16-с үйэҕэ Улуу Риим импиэрийэ Фризтар өрө турууларын кытта быһаарсыахтаах этэ. Ол өрө туруу 1515 сыллаахтан 1523 сылга дылы ааспыта.

XVII-с үйэҕэ Улуу Риим импиэрийэтэ Отут сыллаах сэриинэн (1618-1648) алдьаммыта. Европа олохтоохторуттан отут бырыһыан дьоно ол сэриигэ өлбүттэрэ. Германия нациятын Улуу Риим импиэрийэтэ элбэх сирдэрин сүтэрбитэ.

XIII үйэҕэ дылы Улуу Риим импиэрийэтэ олус күүстээх этэ. Кэлин графтар уонна герцогтар былааһы ылар буолбуттар. Кэлин диэки Императордар дьиҥэ былааһа суох буолбуттар, уонна дойду аата эрэ баар этэ.

Вольтер, Франция философа XVIII үйэҕэ нацияны күлүү гынара: дойду Улуу да буолбатах, Римҥа туох да сыһыана суох уонна Империя да буолбатах диэн.

Империя хаартата.