Туул саха торут итэҕэлигэр
Саха саныырынан, инники олоҕу барҕаланыы, коруулэнии биир сурун суолунан туул буолар. "Туулу барасыы гынан (ырытан) кэпсээн оностор киьи ордук сайдыылаахтык туьуур буолар. Киьи дьыл ыпсыытыгар, куьун добдурга сагана уонна саас хаар алдьаныыта эбэтэр "уу-толох" саҕана, бары-барыта сэргэнниир кэмнэригэр ордук туьуур буолар", - диэн фольклорист П.Т.Степанов 1946 с. 62 саастаах 2 Наахара олохтооҕо Уломжинскай Роман Фёдорович тылыттан суруйбут.
Туул тойоннооьунун угус оттун соптоохтук кырдьаҕас киьи быьарыахтаах, кини ор олорбут, элбэҕи билбит, корбут киьи буоларын быьыытынан, толкуйдаан баран кэпсиир...
Туул айылҕатын сунньунэн киьи этин-хаанын, ойун-санаатын чинчийэр учуонайдар уорэтэллэр. Ону тэннэ туулу тойоннооьунунан болокуоктэр, этнографтар, культурологтар, дьарыктаналлар. Тулгэ уксугэр өйго-санааҕа олохсубут, угэс буолбут ойдобуллэр тустаах бэлиэ (символ) нонуо костоллор, онон туул туьунан ой-санаа уонна туулу бигэлээьин хайа баҕарар культураҕа дьоьуннаах миэстэни ылар.