Тихонов Виктор Илларионович

Тихонов Виктор Илларионович (21.12.1908—01.07.1977) — «Якуталмаз» трест тэрийээччитэ уонна бастакы салайааччыта (1957-1969), Социалистыы Үлэ Дьоруойа (1964).

Олоҕун олуктара[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Виктор Илларионович Тихонов 1908 сыллаахха ахсынньы 21 күнүгэр Красноярскай куоракка почта үлэһитин дьиэ кэргэнигэр төрөөбүт. 14 сааһыгар ийэтэ өлбүтүн кэннэ араас үлэлэргэ үлэлээн аҕатыгар көмөлөһөр эбит.

Аҕыс кылааһы бүтэрээт, 1927—1929 сс. Хакасияҕа Андреевскай рудникка рабочайынан үлэлээбит.
1929—1931 сс. — Кыһыл Аармыйаҕа сулууспалаабыт. Онтон үрдүк үөрэххэ бэлэмниир кууруска үөрэммит.
1936 с. — Иркутскайдааҕы горно-металлургическай институту хайа инженерын идэтигэр үөрэнэн бүтэрбит.
1936—1941 сс. — «Верхамурзолото» трест, Некжюнскэй прииск сэбиэдиссэйиттэн трест тутаах инженерыгар тиийэ үлэлээбит.
Аҕа дойду сэриитин сылларыгар ССРС көмүскэлигэр улахан суолталаах молибдены хостуур Забайкалье бөдөҥ тэрилтэлэрин салайбыт.
1944 с. Монголияҕа Чойбалсан уонна Улан-Батор куораттарга Минцвет № 4 анал эспэдииссийэтигэр инженер салайар үлэлэригэр сылдьыбыт, балтараа сыл «Совмонголметалл» АУо генеральнай дириэктэринэн үлэлээбит.
1952—1957 сс. — Москваҕа «Гипрозолото» (хойут «Цветметпроект») директоры солбуйааччыта, тутаах инженер. Индияҕа, Вьетнамҥа үлэлээбит. Вьетнамҥа хорҕолдьуну хостуур Тиньтук комбинатын тутууга сэбиэскэй специалистар биригээдэлэрин 2 сыл салайбыт. Ииндийэҕэ сылдьан алмааһы аан бастаан көрбүт.
1957 сыл тохсунньу 19 күнүгэр саҥа тэриллибит «Якуталмаз» трест дьаһайааччытынан (управляющай) анаммыт. Олохтоох былаас көхтөөх көмөтүнэн кылгас кэм иһигэр алмааһы промышленнай хабааннаахтык көрдүүргэ бэлэмниир үлэни ыыппыт. Бастакы фабрика 1957 сыл от ыйын 10 күнүгэр бастакы алмаастары хостообут. Фабрика № 1 100 хонук иһигэр «Уралалмаз» трест 15 сыл тухары булбут алмааһынааҕар элбэх алмааһы хостообут. 1958 с. иккис фабрика үлэҕэ киирбит (1959 сыл ыам ыйын 18 күнүгэр "сууйар" үлэтин саҕалаабыт), онтон № 5, 7, 8, 3 фабрикалар тутуллубуттар. 1959 с. ССРС 13 тыһыынча карааттаах саха алмааһын бастакы баартыйатын атыылаабыт. 1960 сыллаахха алмааһы хостуур бастакы драга Иирэлээх бириискэтигэр үлэтин саҕалаабыт. 1966 с. №3, өр сылларга саамай бөдөҥ фабрика үлэҕэ киирбит.

ССРС Үрдүкү Сүбэтин Президиумун 1964 сыл тохсунньу 24 күнүнээҕи Ыйааҕынан Тихонов Виктор Илларионовичка Социалистическай Үлэ Геройун аата иҥэриллибит, Ленин уордьана уонна «Сиэрпэ уонна Балта» кыһыл сулус туттарыллыбыт.

ССРС уонна Саха АССР Үрдүкү Сүбэлэрин депутатынан хаста да талылла сылдьыбыт.

Кини үлэлиир кэмигэр Мииринэй тутуллубута, Ленскэй кэҥээбитэ, Айхал, Алмазнай уонна Арыылаах бөһүөлэктэр тутуллубуттара.

1969 сыллаахха биэнсийэҕэ тахсыбыта, Москубаҕа ВНИ "Промзолото" консультанынан үлэлээбитэ. 1977 сыллаахха от ыйын 1 күнүгэр, ыараханнык ыалдьан, 69 сааһыгар өлбүт.

Дьиэ кэргэнэ[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Лидия Федоровна диэн кэргэннээҕэ, үс оҕолоохторо: икки уол, биир кыыс.

Наҕараадалара уонна ытык ааттара[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

«Үлэ Кыһыл Знамята» уордьан
ССРС Государственнай бириэмийэтин лауреата (1951)
Үлэ уордьана (Вьетнам Демократическай Республикатын уордьана)
Социалистическай Үлэ Геройа^[1] (1964)
Мирнэй куорат Ытык олохтооҕо^[2] (1964)

Аатын үйэтитии[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Бөдөҥ карааттаах алмаас тааска аата иҥэриллибит. Бу таас №4 фабрикаҕа 11.08.1977 булуллубута, ыйааһына 43,00 карат.
В. И. Тихонов аатынан Мирнэй куорат уулуссата ааттаммыт
В. И.Тихонов аатынан «АЛРОСА» АК танкера ааттаммыт