Саһаан
Тас көрүҥэ
Саһаан (нууч. сажень) — былыргы Арассыыйаҕа туттуллубут уста кээмэйэ.
XVII ү. казеннай саһаан устата 2,16 м эбит, 3 арсыынтан турар (биир арсыыҥҥа 16 вершок киирэр - 72см). 1835 сыллаах Николай I ыраахтааҕы «О системе российских мер и весов» ыйааҕынан, саһаан устата 7 английскай фуут саҕа буолбут, ол аата 2,1336 миэтэрэ. 1924 сыллаахха ССРС-ка метрическэй систиэмэ киириэҕиттэн туттуллубат буолбута.
Урут өссө кылгас эбит үһү араас чинчийээччилэр этэллэринэн 142 сантиметртан 152 см-га дылы — бүтэһик уста илиитин туора туппут киһи тарбахтарын төбөлөрүн ыккардыларын ырааҕар тэҥ.
Атын суолтата
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Саха тылыгар саһаан диэн тыл иккис суолталаах: кыстаммыт, кыһын оттуллар мас.
Литератуура
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Пилецкий А. Мерило древнерусского зодчего // Наука и жизнь. 1980. № 11. С. 140.
- Пилецкий А. Системы величин, мер и пропорций в древнерусской архитектуре // Архитектура СССР. 1980. № 10. С. 53.
- Седова Л. Н. Вопросы русской метрологии на уроках и внеклассных занятиях по математике Архыыптаммыт 2011, Олунньу 22 күнүгэр.