Рупия

Үрүҥ көмүс рупия. Манньыакка Могол императора Аламгир II аата бэчээттэммит, хиджра 1172 сыла, 6-с сылын салайыытыгар. Манньыат XIX үйэ бастакы аҥарыгар Британия дьаһалтатынан оҥоһуллубут

Ру́пия (санскриттан — быһыы үрүҥ көмүс) — историяҕа киирбит Индия үрүҥ көмүһэ, эргииргэ XV үйэҕэ киирбитэ; Соҕуруу Азия кэккэ дойдуларын харчылара.

Индия рупиятын билиҥҥи бэлиэтэ — , Индонезия рупиятын бэлиэтэ — Rp, атын рупиялар — Rs.

Рупия үөскээһинэ

Сури Шер-шахын рупията

Георг V король рупията, Индия, 1918 с.

Бастаан рупия Индия баһылыга Шер-Шах салайар кэмигэр (1539–1545) тахсыбыт.

Улуу Акбар салайар кэмигэр (1556–1605) тэнийбит.

Манньыаты 970-с пробалаах үрүҥ көмүстэн быһаллара, манньыат ыйааһына — 11,534 г. Рупия хаачыстыбата Англия колониялаан баһылааһыныгар дылы уларыйбатаҕа.

Рупияттан ураты киниэхэ үллэһик манньыаттар бааллара: 1/2, 1/4, 1/8, 1/16 уонна 1/20 рупиялар, ону кытары сыаналаах манньыаттар — 5, 10, 20, 50 уонна 100 рупиялар.

Манньыат быһыытынан рупия көрүҥүнэн төгүрүк буолара. Көнө муннуктардаах рупия, алгыс тыллардаах, үксэ Акбар баһылыктааһынын кэмигэр быһыллыбыта, ойууларынан кыһыл көмүс мухрга маарынныыллара.

Рупияҕа номинала үксүгэр быһыллыбат этэ. Улуу Моголлар кэмнэригэр рупия элбэх ахсааннаах көрүҥнэрэ быһыллаллара, манньыаттарга оҥорбут сеньор аата иҥэриллэрэ.

Билиҥҥи рупия

Билиҥҥи кэмҥэ рупия элбэх дойду харчыта буолар: Индия, Пакистан, Непал, Индонезия, Маврикий, Сейшель арыылара, Шри-Ланка.

• Индия рупията
• Пакистан рупията
• Непал рупията
• Индонезия рупията
• Маврикий рупията
• Сейшель арыыларын рупията
• Шри-Ланка рупията

2010 сыл от ыйын 15 күнүгэр Индия былаастара рупия графическай бэлиэтин бигэрпиттэрэ. Рупия бэлиэтэ — Деванагари алпабыытын, санскрит уонна хинди тылларыгар туттуллар, Ра бичигэ. Ра үөһээ өттө сытыары сурааһынынан сотуллубут. Бу бэлиэ латыын R бичигэр (туруору сурааһына суох) маарынныыр.

Өссө маны көр

• Валюта
• Валюта бэлиэтэ

Сигэлэр

• Рупия в словаре нумизмата
• История рупии Архыыптаммыт 2008, Алтынньы 21 күнүгэр.