Оксид
Оксид диэн абалыгы кытта химия ууһуктарын холбоhуулара. Оксиды эбэтэр аhыылар диэн ааттыыллар.
Эттик абалыкка умайар, абалык «умайарга эбиискэлэhэр» диэн этэбит. Ол гынан баран умайыы диэн туhааннаах эттик абалыгы кытта холбоhорун саҕана, абалык соччо ол эттиги кытта холбоhорун аата буолар. Кинилэр хардары-таары холбоhоллор. Холобура, абалык уулукка умайара син эмиэ уулук абалыкка умайарын курдук буолар. Оксид маннык үөскүөн сөп: Ca + O²=CaO (кальций оксида) C + O²= CO² (харыалык диоксида) Mg + O²= MgO (магний оксида). Оксид ууну кытта холбоhон олохтууллары үөскэтиэн сөп: CaO + H²O=Ca(OH)² (кальций гидроксида); аһыылыгы кытта ууну үөскэтэр : CaO + H²SO4= CaSO4 + H²O.