Иһинээҕитигэр көс

Нумизматика

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Нумизматика диэн манньыталары уонна манньыата историятын үөрэтэр билим. Нумизмат диэн манньыаталары хомуйар уонна манньыата историятын үөрэтэр киһини ааттыллар.

Бу тыл манньыататтан диэн поронсуус тылыттан кэлбит, онтон ол тыл бэйэтэ Латыын numismatis диэн тылтан үөскээбит[1].

Нумизматика историята

[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Манньыатаны хомуйааччылар урукку бириэмэҕэ баар буола сылдьыбыттар. Август Цезарь биир бастакы холобур буолар[2]. Манньыаталары хомуйуу туһунан бастакы кинигэ 1514 сыллаахха таахсыбыт, «De Asse et Partibus» диэн кинигэни Гийом Буде суруйбут[3]. Ол гынан баран манньыатаны хомуйуунан хоруоллар эрэ дьарыктаналлар эбит. Араас тэрилтэлэр хойуут тарҕаммыттар.

Билиҥҥи нумизматика

[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Билиҥҥи нумизматика диэн билим уобалаһа, XVII үйэ кэнниттэн тахсыбыт манньыаталары үөрэтэргэ фокустанар, ол иһин киэҥ дьон дьарыктанарыгар судургу буолар. Атын уобаластар — экзонумия (манньыатаҕа майгынныыр маллары үөрэтэр), нотафилия (манньыата буолбакка кумааҕы харчыга фокустанар), скрипофилия (акцияларга фокустанар).

  1. νόμισμα, Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus
  2. Suetonius, Augustus 75 on-line text.
  3. Brigham Young University library web page Архыыптаммыт 2008, От ыйын 25 күнүгэр.