Манньыаттаах Баһылай

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Никифоров Василий Сергеевич - Манньыаттаах Баһылай (1848-1915) - аатырбыт саха баайа, меценаат.

Туокай Сэргэй диэн Мэҥэ баайын үс уолаттарыттан биирдэстэрэ. Бу уолаттар XIX үйэ 70 — 80 сылларыгар бастаан сүөһү иититинэн, онтон сыыйа түүлээҕинэн эргинэн барбыттара. 2-с гильдиялаах атыыһытттар буолбуттара: Атыыһыт Байбал, Харчы Бүөтүр. 20-30-ча сыл тухары эргиэн-урбаан (бизнес) эйгэтиттэн тэйбэтэхтэр.

Хаччы Бүөтүр өлөрүгэр баайын, малын уонна банк билиэттэрин кэргэнигэр уонна ини-биилэригэр барыларыгар тэҥник үллэрбитэ үһү.

Манньыаттаах Баһылай нэһилиэгэр кинээстээбит, нэһилиэк дьаһааҕын (нолуогун) бэйэтэ төлүү олорбут, кэлин уола I гильдиялаах атыыһыт Г.В.Никифоров-Манньыаттаах уола төлүүр эбит. Онон Тыыллымалар дьаһаах кыһарҕанын билбэккэ нус-хас олорбуттар. Оҕонньор сүөһү иитэрэ, II-с гильдия быраабынан эргинэрэ. "Н.А.Авренскай уонна К" дьиэтигэр 30 тыыһынча солкуобай уган ол барыыһыттан туһанара.

Баһылай—Манньыаттаах бэйэтэ 1915 с. тумуулаан өлбүтэ. Уолугар, сиэннэринэр 70 тыыһынча солкуобай харчы, малы хаалларбыт. Мэҥэ Хаҥаласка билигин Аһыкай алааһа диэн сиргэ Манньыаттаах уҥуоҕа баар диэн буолар. Бу алаас Манньыаттаах сайылыга үһү.

В.С. Никифоров-Манньыаттаах 1858 с. балаҕан ыйыгар толоруллубут "Ревизкэй сказка" суруллубутунан 10 саастаах, аҕата Сергей Никифоров-Түөкэй Сэргэй 56 саастаах, убайдара Николай - 32, Петр - 28, Павел - 22, Николай -12 саастаахтар, ону таһынан 2 кыыс, онон Түөкэй Сэргэй 7 оҕолоох эбит. 1872с. кини 5 тыыһынча солкуобайы уобалас казнатыгар уган, нэһилиэк нолуогун төлөөбүт, 1913 Г.В. Никифоров 2 тыыһынча солкуобайы эбэн биэрбит.

Кини уола Гавриил 1-кы гильдиялаах атыыһыт буолбута, Коммерция Ытык туора урдуһун (инородец) аатын ылбыта, Император дворун сүбэһитэ ааттааҕа, эмиэ аҕатын курдук меценаат, саха чаҕылхай интеллигеннэриттэн биирдэстэрэ этэ.