Көбүөр от

Уопсай тас көрүҥэ

Ботаническай описанията

Көбүөр от (нууч. льнянка обыкновенная, лат. Linaria vulgaris) - өр сыллаах оттуҥу үүнээйи. Кини киирэр род Льянка, семейство Подорожниковые.

Ботаническай описанията

Сырдык саһархай өҥнөөх, ис өттө кытархай араҕас, бытырыыс курдук сибэккилээх, синньигэс сэбирдэхтээх. Тас көрүҥэ: үрдүгэ 30-60 (90) см дылы тиийиэҕин сөп, уһун синньигэс туурааҕа олорор ланцетка маарынныыр сэбирдэхтээх, умнаһа көнө, судургу, төгурук, тарҕай, уонна сэбирдэхтэрэ хойуутук уунэр. 

Тарҕаныыта

Томтор сиргэ, кырдалга, халдьаайы быарыгар хойуутук уунэр.

Европа: Дания, Финляндия, Ирландия, Норвегия, Швеция, Великобритания, Австрия, Бельгия, Чехословакия, Германия, Венгрия, Нидерланды, Польша, Швейцария, Албания, Болгария, Югославия, Греция, Италия, Румыния, Франция, Испания; СССР: Белоруссия, Молдавия, Европейская часть России, Украина, Западная и Восточная Сибирь, Дальний Восток; Азия: Турция, Китай.

Химическэй састааба

Көбүөр от химическэй састаабыгар киирэллэр: алкалоид пеганин, флавоноиднай гликозидтары (ацетилпектолинарин и линарин, линаризин, неолинарин, пектолинарин). Өссө көбүөр оттон ылаллар: фитостерины, триакантин, органическай кислоталары (лимоннай, муравьинай, фолиевай, яблочнай и уксуснаяй, сапонины, пектиновай и дубильнай веществалары, витамин С, каротин. Көбүөр от сиэмэлэрэ 32-35 % жирнай маслаттан тураллар.

Медицинэҕэ туттуллуута

Бу от састаабыгар токсиннар кыра дозалара баарын үөрэхтээхтэр быьаарбыттара. Онон эмтэнэргэ быраас субэтэ наада. Ииктэтэргэ, лиистиги таһаарарга, ис тэһэҕэскэ, хаан аҕыйаатаҕына , аҕылыырга, водянкаҕа, төбө ыарыытыгар, куртахха, цистиккэ, искэҥҥэ, сөтөлгө, сэлликкэ 10 г оту ыстакаан ууга көөнньөрөн, биир улахан ньуосканы куҥҥэ устэ иһэллэр. Хойуу хаайтарыыны икки-үс улахан ньуоска оту ыстакаан ууга көөнньөрөн, икки-үс кыра ньуосканы утуйуох иннинэ иһиллэр. Геморройга сибэкки маассатын икки өлүүтүн сибиинньэ уулларыллыбыт ис сыатын биэм өлүүтүгэр булкуйан, 12 чаас устата сылытыллыр. Ол кэннэ отун ыган баран, геморрой бааһын сотоллор.