Курашов Ефим Иванович

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Ефим Иванович Курашов (1892 – 1946) — Саха сиригэр Гражданскай сэрии кыттыылааҕа, кыһыл хамандыыр, кэлин НКВД эпиһиэрэ.

Тверь күбүөрүнэтин Борисовскай уйуоһун Вараксино дэриэбинэтигэр төрөөбүт. 14 сааһыттан болуотунньуктаабыт, онтон Петроградка оробуочайдаабыт.

1913 с. аармыйаҕа ыҥырыллыбыт. Фроҥҥа Сибиир 1-гы стрелковай полкатыгар отделение хамандыыра буолбут. Бобуулаах маевкаҕа кыттыбытын иһин рядовойга түһэриллибит, икки ый хаайыыга сытан баран штрафбаакка ыытыллыбыт.

Олунньутааҕы өрөбөлүүссүйэ кэнниттэн Выборг эҥээрин бойобуой дружинатыгар баҕа өттүнэн сулууспалаабыт, "Барановскай" собуокка РСДРП(б) ячейкатын салайбыт. Зимнэй уораҕайын ылыыга кыттыбыт. 1918 с. саҥатыгар Петроградтааҕы 1-кы стрелковай полкаҕа баҕа өттүнэн киирбит. 1919 с. олунньутуттан Курашов Илиҥҥи фроҥҥа сылдьыбыт, Петроградтааҕы 226-с полка састаабыгар Колчавгы утары сэриилэспит, Алтаайга уонна Иркутскай күбүөрүнэтигэр үрүҥнэри урусхалласпыт.

Дьокуускайга Курашов 1922 с. бэс ыйын 14 күнүгэр полка хамандыырынан ананан тиийбит.

Дьокуускай уокуругун илин эҥээригэр Кыһыл аармыйа эпэрээһийэлэрин салайбыта, Уус Маайа уонна Петропавловскай буоластарыгар сэбиэскэй былааһы сөргүппүтэ.

Пепеляевы утары турсуу кэмигэр Нуотара үрэххэ икки ситиһиилээх бохуоту тэрийбитэ, Аалаах Үүнтэн 230-с полка чугуйуутун тэрийбитэ. Билистээх кыргыһыытыгар Илиҥҥи бойобуой участагы салайбыта, онон Саһыл Сыһыыга төгүрүктээһиҥҥэ сытар кыһыллары босхолообута. Пепеляев урусхалламмыт сэриилэрин сырсыыны салайбыта.

И.Я.Строд суруйуутуттан:

"Ефиму Ивановичу не больше тридцати пяти лет; среднего роста, темная борода и брови оттеняли его глаза, перед которыми нельзя было лгать. Красноармейцы прозвали его "дедом" за его медлительность, основательность, простодушное обращение. Даже провинивше гося бойца он урезонивал без повышения голоса... И "дед" всегда достигал своего. Любили его красноармейцы и сами поддерживали в отряде сознательную, товарищескую дисциплину".

Амманы ылар кыргыһыы, Саһыл Сыһыы уонна Билистээх кыргыһыыларын иһин ЯЦИК бөрөсүүдьүмэ 1923 с. ыам ыйын 1 күнүнээҕи уурааҕынан Кыһыл аармыйа уонна Якнарревдот 5 хамандыырын, ол иһигэр Курашову кыһыл көмүс "ЯЦИК" диэн суруктаах үрүҥ көмүс ааттаах (именной) бэлиэннэн наҕараадалаабыта. Ону таһынан Пепеляев генерал сэриилэрин урусхаллааһын иһин Кыһыл Знамя уордьанын ылбыта.

1925–1927 сс. Охуоскай-Саха ураты байыаннай эспэдииссийэтин (Особая Охотско-Якутская военная экспедиция) хамандыырын көмөлөһөөччүтүнэн уонна ОГПУ хотугу опертивнай бөлөҕүн хамандыырын көмөлөһөөччүтүнэн сулууспалаабыт, үрүҥнэр тобохторун суох гыныыга кыттыспыт.

1929 с. муус устарыгар Курашов Москубаҕа ыҥырыллан барбыт, ОГПУ ис сэриилэригэр сулууспалаабыт, 1934 сыллаахтан – Саха АССР НКВД-тын управлениетын сэриилэрин инспекциятын начаалынньыга. 1937 сыллаахтан Курашов ССРС Минздравыгар байыаннай мэдиссиинэ үөрэҕин тэрилтэлэрин инспекторынан үлэлээбит. Ньэмэстэри кытта сэрии саҕаланыытыгар саппааска полковник сыбаанньалаах олорбут Курашов Москуба ополчениетыгар киирэн чаастары үөрэтиигэ сылдьыбыт. Сэрии кэнниттэн Москубаҕа олорбут.

Москубаҕа 1946 сыллаахха алтынньы 21 күнүгэр уһуннук ыалдьан өлбүт.

1948 сыллаахха САССР Миниистирдэрин сэбиэтин ыйыытынан Москуба Преображенскай кылабыыһатыгар уҥуоҕар мрамор мэҥэ туруоруллубута, онно маннык суруктаах: "Командиру Воинской части Якутии полковнику Курашову Ефиму Ивановичу от Совета Министров Якутской АССР. Апрель 1892 – октябрь 1946". Дьокуускай биир киин уулуссата (урукку Громовскай уулусса, ол иннинэ Парниковскай переулок) кини аатынан өссө 1923 сыллаахха ааттаммыт[1].

Быһаарыылар[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]