Иванов Николай Егорович

Иванов, Николай Егорович - 1934 с. тохсунньу 12 күнүгэр Бүлүү оройуонун I Чочу нэһилиэгэр холкуостаах кэргэнигэр төрөөбүтэ. Аҕата Егор Николаевич сэрииттэн эргиллибэтэҕэ. Онон элбэх оҕолоох соҕотох ийэ оҕото буолан, Николай үтүө санаалаах Михаил Семенович Тимофеев чааһынай детдомугар иитиллибитэ. Нэһилиэгин сэттэ кылаастаах оскуолатын, онтон Бүлүү куоратыгар киирэн Пионердар дьиэлэригэр инструкторынан үлэлии-үлэлии киэһээҥҥи оскуоланы үөрэнэн бүтэрбитэ. 1952-56 сс. Дьокускайдааҕы педагогическай институту ситиһиилээхтик бүтэрбитэ уонна дойдутугар I Чочу сэттэ кылаастаах оскуолатыгар саха тылын уонна литературатын учууталынан икки сыл үлэлээбитэ. 1958 сылтан1994 сылга диэри тохтобула суох Амма улууһугар норуот үөрэҕириитин систиэмэтигэр наар салайар үлэҕэ үлэлээбитэ. Ол курдук, аан бастаан кэлэн сыл районо инспекторынан, 1959-65 сс. Абаҕа сэттэ кылаастаах, 1965-80 сс. Эмис аҕыс кылаастаах, 1961-71 сс. Амма орто оскуолата, 1971-90 сс. Бөтүҥ орто оскуолатыгар дириэктэринэн үлэлээбитэ уонна пенсияҕа тахсыбыта.

Н.Е.Иванов оскуолаларга дьө сыл устата дириэктэринэн үлэлээбит Саха сирин соҕотох педагога буоларын туһунан СР Президенэ М.Е.Николаев бэйэтин дакылаатыгар ойуччу этэн турардаах. Николай Егорович педагог быһыытынан дириҥ билиилээх, талааннаах салайааччы, коллективы биир сыалга түмэ тардар учууталлар учууталлара, бары нэһилиэккэ төрөппүттэр уонна үөрэнээччилэр истиҥ убаастабылларын туһанара. Иккис төрөөбүт дойдутунан буолбут Амма улууһугар кини дьү сыл устата айымньылаахтык үлэлээн, олорон ааспыта. Николай Егорович үлэлээбит сылларыгар мэлдьитин оскуолалар материальнай-техническай базаларын хаҥатыыга, оскуолаларга үөрэтии кабинеттарынан систиэмэтин олоххо киллэриигэ ахсаабат кыһамньытын уурбута. Абаҕа, Амма оскуолаларыгар үөрэнэр корпустары кэҥэттэрбитэ. Эмискэ үөрэнэо корпуһу, түөрт квартиралаах учууталлар уопсайдарын, мастарыскыайы, гараһы, Бөтүҥҥэ иккис үөрэнэр корпуһу, гараһы туттарбыта. Кини салайбыт оскуолаларын педколлективтарын үлэлэрэ Саха Сирин уонна Россия куоталаһыыларыгар 18 төгүл бириистээх миэстэлэргэ тахсыбыттара. !;һ: сылтан ССКП чилиэнэ, киниэхэ рекомендацияны аатырбыт кыһыл партизан А.Е.Кралин биэрбитэ. Николай Егорович олоҕун тиһэх күннэригэр диэри партийнай усунуоһун төлүү сылдьыбыта. Үлэлээбит нэһилиэктэргэ хас да ыҥырыыларга олохтоох сэбиэт норуодунай депутатынан, сельсовет осполкомун бэрэссэдээтэлин солбуйааччынан быыбарданан, "Билии" уопсастыба иһинэн пропагандистаан нэһилиэнньэ ортотугар үгүс түбүктээх киэҥ общественнай ноҕоруускалары үтүө суобастаахтык толортообута. Н.Е.Иванов эдэр көлүөнэни үөрэтиигэ уонна иитиигэ өр сыллаах эҥкилэ суох үлэтин иһин Советскай Союз уонна Российскай Федерация норуоттарын үөрэҕириитин туйгуннарын знактарынан "1941-1945 сс. Аҕа дойду Улуу сэриитигэр килбиэннээх үлэтин иһин", "Үлэ ветерана", "В.И.Ленин төрөөбүтэ 100 сыла туолуутун бэлиэтээн килбиэннээх үлэтин иһин", "Кыайыы 50 сыла" үбүлүөйдээх мэтээллэринэн, САССП Верховнай Советын Президиумун Бочуотунай грамотатынан наҕараадаламмыта. Киниэхэ 1992 с."Саха Республикатын үтүөлээх учуутала" бочуоттаах аат иҥэриллибитэ.