География координаталара

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Навигацияҕа көс Көрдөбүлгэ көс
Координаталар сфералара

География координаталара, точка балаһыанньатын быһаараллар.

География координаталара сфера координаталарын курдук быһаарыллар. Итинник координаталар атын халлаан куйаарын системаларга эмиэ туттуллаллар.

Кэтирээһин[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Сүрүн ыстатыйа: Кэтирээһин

Кэтирээһин зенит хайысхатын уонна экватор ньуурун ыккардынааҕы муннук. Экватортан икки өттүгэр 0 - 90° ааҕыллар.

Сир дьҥнээх халыыба сфераттан атын буолан география кэтирээһинэ геоцентр кэтирээһиниттэн арыый ураты буолар.

Усталааһын[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Сүрүн ыстатыйа: Усталааһын

Усталааһын точканнан ааһар меридиан уонна 0 кыраадыстаах меридиан ыккардыларынааҕы муннук. Билигин Сиргэ 0 кыраадыстаах меридиан Лондон аттынааҕы Гринвич обсерваториянан ааһар меридианы ааҕаллар.

0 до 180° илин диэкки кэтирээһиннэр илин диэн, онтон арҕаа диэкки арҕаа диэн ааҕыллаллар.

Кэтирээһин олохтоох кэми быһаарар.

Үрдүгэ[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Точка балаһыанньатын толору быһаарар сыалтан үһүс координата наада - үрдүгэ.

Планета кииниттэн ааҕыллыбат, муора таһымыттан ааҕыллар.

Муора таһымыттан үрдүгэ өссө салгын баттааһыны кытта сибээстээх.

Сигэлэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Өссө маны көр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]