Былыргы Греция

Былыргы Греция (гир. Ἑλλάς) диэн дьон гириэк тылынан саҥарар Средиземнай муора хотугулуу-арҕаа өттүгэр тарҕаммыт улахан сир этэ, Билиҥҥи Грецияны кытта тэҥнэээтэххэ быдан улахан этэ. Биһиги иннинэ эра 8/6 үйэттэн б.э.и 146 сылыгар дылы буола сылдьыбыт Греция цивилизациятынан ааҕыллар уонна Римнар саба ылыылытынан бүппүтүнэн ааҕыллар.

Гректар бириэмэтэ улахан өттүгэр биир салалтата суох этилэрэ. Хас даҕаны куораттар бэйэ конституцияларынан олороллоро. Афина, Спарта уонна Коринф биир улахан холобурдарынан ааҕыллаллар. Сорохторго хоруол баар этэ, сорох сирдэргэ, туһалаан Афинаҕа демократия этэ.

Цивилизация бириэмэтин ортотугар Классическай Греция диэн бириэмэ (б.э.и. 5-с үйэттэн 4-с үйэҕэ дылы) баара диэн ааҕыллар. Ол бириэмэҕэ Персия саба түһүүтүн Грек-Персия сэриитигэр төттөрү охсуспуттара. Афина кыһыл көмүс Пелопононезия сэриитигэр 404 сыллаахха кыаттарыытынан бүппүтэ.

Уонна кэлин, Гелленик периодыгар Александр Македонскай Грецияны барытын холбообута. Македония сабыдыаллаах да буоллар куорат сайдыбыта.

Греция культурата Рим Империятыгар улахан сабыдыалы оҥорбута, онтон Рим Империята ол ылыллыбыт билиини Средиземной муора тула тарҕаппыта. Ол иһин Греция культурата Арҕаа цивилизация төрүтүнэн ааҕыллар. Византия Империятыгар грек тыла уонна культурата биир улахан оруолу оонньуура.