Бронха астмата
Бронха астмата – тыынар куолаҕай сүһүрдэр характердаах сыстыгана суох дьарҕа ыарыы.
Ыарыы сүрүн биллиитэ:
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Тыын хаайтарыытын туох баҕар үөскэтиэн сөп: автотранспортка хатан сыт, үүнээйи куоппаһын эҕирийии, тымныйыы, тустаах аһылыгы аһааһын эбэтэр иһээһин, химиическэй састааптары эккинэн таарыйыы, сууйар средстволар, дьиэ кыылларын кытта биир хоско олоруу, дьиэ хомуйа, ремоннуу сылдьан быылы эҕирийии, кыра физическэй активность. Приступ саҕаланыан иннинэ киһи ытырдар, сөтөллөр, ринит чинчитэ уонна эт ымынаҕа үөскүүр. Элбэх ыарыһах ыарыылара бэргээн эрэрин сэрэйэн номнуо эрдэттэн бэлэмнэнэр кыахтаахтар.
Эмтээһин:
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Бронха астмата хроническай ыарыы буоларынан приступ түргэниттэн тутулуктаах, аллергияны үөскэтиэн сөптөөх аллергеннартан куотунуу терапияҕа төрүт түгэн буолар, элиминационнай диетаны уонна табыгастаах үлэни тутуһуу. Эбэтэр аллергены билэр кыах баар буоллаҕына, оччоҕуна эт сиин билэрин намтатар туһугар специфическэй гипосенсибилизирующай терапия көмөлөһөр.
Тыын хаайтарыытын утары аэрозоль быһыылаах бета-адреномиметиканы тутталлар, тоҕо диэтэр бронха быыстарын түргэнник улаатыннараары уонна сил үчүгэйдик кэллин диэн. Балар орципреналин, сальбутамол уонна гидробромид фентероллара. Хас биир түгэҥҥэ биирдэм доза көрүллэр. Оннук курдук м-холинолитиктар бөлөхтөрүн препарааттара – ипратропия бромиидын аэрозоля уонна фенотероллуун албастара.
Бронха астматын ыарыһахтарыгар ксантиновай производнайдара ордук биллэллэр. Тыын хаайтарыытын утары пролонгированнай дьайыылаах таблеткалары аныыллар. Бронха астматын эмтииргэ, бүтэһик сылларга тучнай клеткалар дегрануляцияларын мэһэйдиир препараттар үчүгэй эффектэри көрдөрөллөр. Олор кетотифен, натрий кромогликаата уонна кальций ионнарын антагонистара.
Ыарахан формалаах бронха астматын эмтииргэ гормональный терапияны туһаналлар, ыарыһахтартан түөрт гыммыт биирдэрэ глюкокортикостероидтарга наадыйар, 15-20 мг Преднизолу сарсыарда антациднай препарааттары кытта иһэллэр, олор куртах салыҥын көмүскүүллэр. Стационарнай услуобуйаҕа гормональнай препарааттар инъекция көрүҥүнэн ананыахтарын сөп. Бронха астматын эмтиир уратыта диэн, эмтээх препарааттарга кыра эффектээх дозаны туһаныахха уонна дозировка түһүүтүн ситиһиэххэ наада. Сили ордук аҕалар препарааттарынан хаахтаахтатар уонна муколитическай препарааттар биллэллэр. Ону таһынан тэҥҥэ үөскүүр ыарыылары эмиэ бэйэтин кэмигэр эмтиэхэ наада — хроническай бронхиты, бронхопневмонияны, оччоҕо антибактериальнай препараттары иһии туруоруллар.
Ыарыыттан сэрэтэр дьаһаллар:
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- аллергияны үөскэтиэн сөптөөх аллергеннартан куотунуу;
- респираторно-вируснай сыстыганнаах ыарыылартан, аденоидтартан кэмигэр эмтэнии;
- аһылык уонна күн режимын тутуһуу;
- табахтаабат буолуу;
- сибиэһэй салгыҥҥа сынньалаҥ уонна эти-хааны эрчийии;
- стресс, сылайыы, күүстээх физическэй ноҕурууска суох буолуута.