Архитектура

Архитектура

Архитектура (лат. architectura бу тыллартан турар: был.-гириэк. αρχι — сүрүн, был.-гириэк. τέκτων — тутааччы, уус) — дьиэлэри бырайыактааһын уонна киэргэтии, тутуллуохтаах дьиэ истиилин быһаарыы, айыы.

Былыргы гириэктэр уонна риимляннар "классика" диэн кэлин ааттаммыт истиили олохтообуттара. Дьиэлэри таас колонналарынан киэргэтэллэрин сөбүлүүллэрэ. Ол колонналар үс көрүҥҥэ - ордерга - арахсаллара. Былыргы риим архитектордара аан бастаан аарка сабыылары, кууполлары уонна сводчатай өһүөлэри туттубуттара. Риим империята 476 с. сууллубутун да кэннэ элбэх сүүһүнэн сылларга бу истиилинэн дьиэлэр тутулла турбуттара.

Улам уларыйан византия истиилэ, онтон готика истиил баар буолбуттара. Онтон XV-XVII үйэлэргэ Барҕарыы (Возрождение, Ренессанс) эпохатын истиилэ баар буолбута. Бу истиил төттөру классикаҕа төннүбүтэ (неоклассицизм).

Онтон XVI-XVIII үйэлэргэ Европаҕа барокко уонна рококо истииллэрэ үөдүйбүттэрэ.

Аныгы үйэҕэ архитектуураҕа араас истииллэр сайдаллар. Конструктив истиил диэн судургу, көнө муннуктардаах, хаптаҕай эркиннэрдээх таас, бетон, өстүөкүлэ дьиэлэри ааттыыллар. Онтон арыый сэргэх саҥа сүүрээнинэн холобур "хай-тек" истиил буолар.

Ландшафтнай архитектура — ус хайысханы кирбиилэһэр искусство: биир өттүнэн архитектура, тутуу уонна бырайыактааһын (инженернэй аспект), иккис өттүнэн, ботаника уонна үүнээйилэр (биологическай аспект) уонна, үһүс өттүттэн, ландшафтнай дизайн устуоруйаттан (ордук культура историятыттан) уонна философияҕа туттуллар. Ону таһынан ландшафтнай дизайн дизайнынан территорияны көҕөрдүүгэ уонна тупсарыыга практическай дьайыылар диэн ааттыыллар.

Архитектурнай сырдатыы

Архитектурнай сырдатыы-архитектура, архитектура, дизайн принциптэрин уонна экстрерердарын харыстааһын ньымаларын туһаныы, ону тэҥэ электротехниктэр дьиэ фасадын, архитектурнай пааматынньыктары, скульптуралары уонна кыра архитектурнай формалары сырдатыы систиэмэтин оҥоруу. Ол искусственнай, естественнэй эбэтэр булкаас сырдатыы туһаныллыан сөп. Ханнык баҕарар архитектурнай элемент эбэтэр ансамбль уус- уран сыанатын сыаналыыр кыах суох этэ.

Архитектурнай сырдатыы эмиэ утилизационнай характеры үөскэтэр буолан, бу объекка киһи үлэтин көстүүтүн учуоттуур. Онон бырайыакка маннык параметрдар кичэллээхтик ыытыллаллара былааннанар:

• Сырдык уопсай ахсаана;
• Объект уонна киэҥ сир-уот уопсай өҥө;
• Киэҥ дуолга түҥэтии, саөалааһын;
• Киһи киһиэхэ сырдатыы, бу эйгэҕэ атын соруктары толоруу систематын сабыдыала.

Хаачыстыбалаах архитектурнай сырдатыы туһунан этиэххэ сөп, өскөтүн кини дискомфорду үөскэппэт буоллаҕына, объегы төһө кыалларынан эффективнайдык билиһиннэрэргэ, дизайнер санааҕын арыйарга кыаҕы биэрэр.

Ландшафтнай сырдатыыны тэрийии учаастак былаантан саҕаланар, онно төһө кээмэйдээхтэрин (актив зонатын), болҕомтону тардыы (тэтимнээхтик сырдатар учаастактар), миэстэлэр бэлиэтэниэхтээхтэр (суолга, ступенка, муосталар, лавочкалар), электроэнергиянан хааччыйыы точкалара.

Ландшафтнай сырдатыы хас да сүрүн ньымалара бааллар:

• үөһэттэн сырдатыы
• алларанан сырдатыы
• суоллары солооһун (сатыы дьон сылдьар суоллара, суоллара)
• кэлин эбэтэр контражурнай подсветка (силуэтов, теней)
• чопчу сырдатыы (болҕомтону тардыы)
• уу аннынан сырдатыы

Сырдатар атын ньымалар (холобур,» төлөн", анимированнай процекстар) декоративнай- характеристикалар, ландшафт уратыларыгар олоҕураллар уонна туһаныыга хааччахтаналлар.