Айта (киинэ)
Айта (ааҥл: Aita эбэтэр Ayta) - Сайдам Барыл тэрилтэ уһулбут киинэтэ, Степан Бурнашев туруоруутунан. Биир кассовай киинэ буолар Арассыыйа иһинэн.
Сүжета
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Дьайыы дьоҕус Саха бөһүөлэгэр баар. Күүстээх ардах, суол- иис алдьанар. Айаал 16 саастаах оскуола сатабыла, булт инспектора Айаал: бу киэһэ бииргэ үөрэнэр оҕолоруттан, кыыстара дьиэтигэр төннөн кэлбиттэрэ биллэр. Айта ыарахан туруктаах балыыһаҕа сытар, куртка киирэн " Афоня, мин эйигин абааһы көрөбүн!». Уорбалааһын тута полиция сотруднига Афанасий, нуучча, хас да сыл анараа өттүгэр бөһүөлэккэ үлэлии кэлбит киһи. Кини ол киэһэ дьиэтигэр диэри кыыһы дьиэтигэр аҕалла, полицияҕа ыччаты арыгыттан сылтаан полициялары ыҥырбыттар. Ол гынан баран, кини урут кыыһы кытта бодоруһубатаҕын, кини аатын билбэт да кыаҕа суоҕун бигэргэтэр. Сурах- садьык дэриэбинэҕэ түргэнник тарҕанар, олохтоохтор Афанасий буруйдарыгар эрэллээхтэр. Айаал уонна атын бөһүөлэктэр олохтоохторо ону дьүүллэһиэхтэрин баҕараллар эрээри, полиция отделын начальнига, Дьокуускай, уорбаланааччы Николай, биэрэр санаалара суох. Быһыы- майгы аныгыскы күҥҥэ Айта өлбүтүн хонтуруолтан тахсар. Ону таһынан аһыллыыта хат буолан тахсар. Афанасий кыыьыгар Сардаана, маҕаһыын аттыгар дьахтар симиллэн баран, кэлин кини кыбартыыра урусхалламмытын билэр; кини бөһүөлэгин баһылыга быстах кэмҥэ бэйэтигэр ылар. Айаалы кытта кыаллыбат эбит. Афанасийы самыыртан таһааран баран кыаллыбат, киин былаастар вертолеттарыгар аккаастыыллар. Николай түүн Афанасий өрүһү туораан баран Айаал уонна кини доҕотторо харабылларын быһан баран, бары оҥочолорун барытын өрүскэ түһэрэр былааннаахтар. Онтон милиция учаастагар саба түһэллэр, онно Николай саа- саадах тутан ылан «кириэппэс»былаанын биллэрэр. Ытыалаһыы кэнниттэн Айаал доҕотторун кытары сэрэтэрэ, аны туох да сүтэрбэккэ, тиһэҕэр диэри барара буолуо. Кинилэр полиция отделениетын штурмовкалыыллар уонна биир доҕотторо батыһаллар. Ол бириэмэҕэ следователь Саргылаана Галина, Айта ийэтэ Айаалы тохтото сатыыр. Ол курдук аккаастыыр, Саргылаана малы кэтэ сатыы сылдьар: кини тапталын туһунан хоһооннорун суруйбут тэтэрээтин көрөр. Айта төлөпүөнэ өлүөр диэри өрөмүөҥҥэ туттарбытыттан Саргылаана Галинааны кытта түүн ортото маастарга тиэтэйэллэр эбит. Телефонун чинитээри Айаал штурманы саҕалыырга бэлэмнэнэр, оттон полицейскайдар контратакаларын былаанын оҥороллор. Тиһэҕэр, төлөпүөнүн дьүөгэтэ Саргылаана Галинааны кытта Айталыын суруйсуутун көрөллөр, олортон Афоня тапталлаах киһитэ, атын бөһүөлэктэн Саха оҕото. Галина Хайыы- үйэ тракторга чугаһаан иһэр Айаалы тохтотор табыллар. Сарсыныгар Николай үлэтин- хамнаһын түмүгүн таһаарбыт мунньаҕын ыытар. Быһылаан оптуобуһу афишалаабата быһаарылынна. Айаал Афанасийтан, бастатан туран, саҥа олоҕу саҕалыан баҕарар.
Артыыстар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Иннокентий Луковцев — Ньукулай, полициа отделын тойоно
- Андрей Фомин — Афанасий, полицейскай
- Георгий Бессонов — Айаал, Айта аҕата
- Ильяна Павлова — Айта ийэтэ
- Людмила Малыкайцева — Саргылаана
- Спартак Ларионов — дэриэбинэ аҕа баһылыга
- Айталина Цыпандина — Сардаана
- Айталыына Яковлева — Айта
- Ильяна Павлова — Галина