Олоҥхо ааттарын тиһилигэ

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Манна Олоҥхоҕо ахтыллар киһи-сүөһү, араас харамай, сирдэр ааттара уонна олоҥхоһуттар бэйэлэрин сахалыы ааттара түмүлүннүлэр. Бу тиһилик бэйэлэрин хос ааттарын (ник, никнейм, логин) тала сылдьар дьоҥҥо туһалаах буолуон сөп.

Сорох ааттар кылгас быһаарыылаахтар. Ким баҕарар бу тиһилиги көннөрөр, ааты эбэтэр быһаарыыны эбэр кыахтаах.

Бу ааттар «Олоҥхо алыптаах эйгэтэ» диэн В. В. Илларионов кинигэтиттэн ылыныллылар. Билигин систематизацията суох, кинигэҕэ хайдах көстүбүттэринэн. Ким эрэ дьахтар, эр киһи аата диэн наардыыра буоллар үчүгэй буолуо этэ.

Олоҥхо[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

А

  • Аал Луҥхал
  • Айаанай Бэргэн
  • Айгыр удаҕан
  • Айдааннаах үйэ кыыһа Айталыын куо
  • Айталы Куо
  • Айыы Быйаҥ Уол
  • Айыы Дьалхаан
  • Айыы Дугуйдах
  • Айыы Намыһын удаҕан
  • Алаатыыр Ала Туйгун
  • Алаҥхаҕа төрөөбүт айаас ала аттаах Ала Булкун Бухатыыр
  • Ала Суорун
  • Анамааскы
  • Араҕас Баай Хотун
  • Ардьамаан-Дьардьамаан

Б

  • Баадаҥ Хара
  • Бабыат Макаарап
  • Байбары маҥан аттаах Байаҕантай
  • Балтараа Баатыр
  • Баһымньы Баатыр
  • Баһымньылаан Боотур
  • Биргинэх
  • Биэ уола Бэйбэлдьин
  • Бүгүстээн Хара
  • Бүдүрүйбэт Мүлдьү Бөҕө
  • Быргый Уйбаан
  • Бэһэлэйдээх Мэхээлэ
  • Бэйбэлдьин Тулаайах
  • Бэриэтэ Бэргэн бухатыыр
  • Бэһэл тиит

Д

  • Доҕойук Уола
  • Долохоно
  • Дугудуһун уола
  • Дуолан Баай Тойон
  • Дыгыйар
  • Дырыбына Дьырылыатта кыыс бухатыыр
  • Дэдэгэс
  • Дьанта
  • Дьоһуннуур Куо
  • Дьохсоҕоллой оҕонньор
  • Дьөгүөр Дьөллүүнньүк
  • Тиити төрҕүү мутугунан тэбэр тураҕас аттаах Дьурайа Куо

И

  • Илбис кыыһа

К

  • Килээпир Ньукулай
  • Киҥили Маалдьыт
  • Киччээбий
  • Көмүс Болуордаан бухатыыр
  • Көмүс Чүүччүлээн бухатыыр
  • Көр Буурай
  • Көтөр Көстөкүүн
  • Кулан Кыыртай Бухатыыр
  • Кулун кугас аттаах Куллустай Бэргэн
  • Кулун Куллустуур — киһи аата
  • Кумахы
  • Куруубай хааннаах Кулун Куллустуур
  • Куһаҕан Хоочугур
  • Күл-Күл Бөҕө оҕонньор
  • Күн Ньургун
  • Күн Тулуур бухатыыр
  • Күн Туналыҥса
  • Күн Тэгиэримэн
  • Күн Эрилик
  • Күөгүлээн Куо
  • Кылыс Байбал
  • Кынат
  • Кыҥкынах
  • Кыҥыыр Хаан Хотун
  • Кыыкылаан ойуун
  • Кыыс Кыталык
  • Кыыс Ньургун
  • Кыыс Ньургустай Куо
  • Кыыс Туйгун
  • Кэриэстээн Мэргэн
  • Кэчиинэ

Л

  • Лабаҥха тоҥус
  • Лоҕуй Киргиэлэй
  • Локуомай хайа

М

  • Маҥан Ырылыын
  • Модун Хара
  • Модьукаан
  • Молдьороох
  • Муҥ Таар Бухатыыр
  • Муос Нооноҕоной
  • Муус Тумараалдьын
  • Мүлдьү Бөҕө
  • Мыычаар эмээхсин
  • Мээрилдьин Сиэр Кулун аттаах бэрт киһи Бэриэт Бэргэн

Н

  • Нааҕый
  • Номоҕой Баай
  • Ноорой
  • Нуоҕалдьын аттаах Тойон Даҕарыма Бухатыыр
  • Нуораҕана Баай Хотун
  • Нуоралдьын Баай Тойон
  • Ньыгыл Боотур

О

  • Оҕо Дьулаахы
  • Одунча Бухатыыр
  • Оонньуулаах Мохсоҕолдьун
  • Оройко Мэхээлэ

Ө

  • Өлбөт Бэргэн
  • Өлүү Үөдүлбэ Бухатыыр

С

  • Силигийээн Куо
  • Силлирикээн эмээхсин
  • Симэхсин эмээхсин
  • Сир Сабыйа Баай Тойон
  • Сир Сабыйа Баай Хотун
  • Сиэмэйичээн эмээхсин
  • Сорук Боллур
  • Сүөлүгэй
  • Сүүлэлдьин Боотур
  • Сыгынык
  • Сылгы уола Дыырай бухатыыр
  • Сылгы уола Дыырай Бэргэн
  • Сыралыма Куо

Т

  • Таас Даадырын
  • Таас Дугдаан
  • Таатык Бэргэн
  • Тимир Абыдал
  • Тойон Дьобуруонтай
  • Тойон Дьөллүүт
  • Тойон Тойборуун
  • Тойук Булгудах
  • Томороон иэйэхсит оҕото Дохсун Дьоло бухатыыр
  • Тоҥ Саар Бухатыыр
  • Тоҥ Суорун
  • Төбөт Мэник бухатыыр
  • Туналыкаан Куо
  • Түүкүр
  • Тура төрөөбүт Тыгын Ньургун
  • Туус маҕан аттаах Тойон Доҕуһуол

У

  • Удуруут
  • Улуу Кээмпэс
  • Улуу Маалыкыс
  • Умсуур Удаҕан
  • Уолумар удаҕан
  • Уол Хоруода бухатыыр
  • Уот Хойостоон
  • Уһун Унаар аттаах Унаар Куо

Ү

  • Үллүк Түргэн
  • Үөлэн Нүрүйэ
  • Үөлэн Хардааччы
  • Үрүҥ Кыыртай Бөҕө
  • Үрүҥ Уйантай
  • өлбөт-сүппэт Үрүҥ Уолан Бухатыыр
  • Үрүҥ Уолантай
  • Үрүҥ Үкэйдээн Куо
  • Үчүгэй Үөдүйээн

Х

  • Хаан Дьааһын
  • Харалаан Мохсоҕол
  • Хараҥаччы Сүүрүк
  • Хара Холорукай балыс
  • Харба
  • Харыадьыла Мэргэн
  • Харыадьымар Бэргэн
  • Хахсааттыыр Хадан Буурай
  • Хларыма-чилэримэ
  • Хоохура
  • Хорой Кыыл

Ч

  • Чээбий

Ы

  • Ыйыста Хара
  • Ынта Никиитэ
  • Ырыа Бабанча
  • Ырыа Быркынаа
  • Ырыа Дьаакып
  • Ытык Ылымырдаан Куо

Э

  • Элик Боотур
  • Эрбэхтэй Бэргэн
  • Эриэдэл Бэргэн
  • Эр Соҕотох
  • Эт Уос Эллэй

Аллараа дойду абааһылара[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • Арсан Дуолай оҕонньор
  • Дьэбин Кулахай
  • Иҥнэли Балай эмээхсин
  • Өлүү Өтүмэхтэй оҕонньор
  • Сайып Кутурук
  • Сарахана Күүкэнньик
  • Тимир Тэмэлэкээн эмээхсин
  • Тыҥырахтаах Дыгыйдаан Бөҕө
  • Ытык Кыпсыйдаан

Үөһэ дойду иччилэрэ[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • Күн Дьөһөгөй оҕонньор
  • Күн Эрили
  • Күрүө Дьэҥки хотун

Орто дойду дьоно[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • Саха Саарын тойон
  • Сабыйа Баай хотун
  • Дьабыл Удаҕан
  • Үргүнньүк Баатыр
  • Адьына Баай Тойон
  • Эдьинэ Баай хотун
  • Чугдаан хотун

Ойууннар, удаҕаннар уонна кыырыыга ахтыллар сорох ааттар[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • Аал Луххан — уот иччитэ
  • Аймалаһа хотун — аартык иччитэ
  • Айыы Дьаҥсаак — быһымах ыарыы төрдө
  • Алаадьы ойуун — Мэҥэ Хаҥалас, Наахара
  • Архан — уот иччитэ
  • Баай барыылаах — тыа иччитэ
  • Баарыма Бахсы оҕонньор
  • Биирдээх Настааччыйа — удаҕан, Нам Хомустааҕа
  • Болчуон — Бүлүү Тоҕуһун ойууна
  • Бөөкөйдөөн оҕонньор — өтөх иччитэ
  • Быт Харах Кууһума, Торбос — Куома Чашкин кыырбыт ыалын аҕата уонна кыыстара

(бэйэтин кэпсээниттэн)

  • Дьаллаһын
  • Дьөлөрү Кураанахтай
  • Иэрэгэй Бахсы Хотун
  • Куртай
  • Куруппа
  • Күн Эрэли Тойон — хапчаттарыы төрдө
  • Кырбый Хаадыат Тойон — харах ыарыытын төрдө
  • Кыһарҕаннаах Кырбыйдаан — сөтөл өлүү төрдө
  • Кыыра Хаадыат — хайа иччитэ
  • Кыыра Чохчой-хотун
  • Кээрэкээн ойуун — Тыгын саҕанааҕы
  • Муҥнаах Муоһааны — муҥур тиит иччитэ
  • Муус Күһэҥэй
  • Муус Мончолуу — харах ыарыытын төрдө
  • Нуоралдьын тойон — от-мас иччитэ
  • Оһуордаан оҕонньор — сир-дойду иччитэ
  • Сапалаай
  • Тайахтаах Дьаабынхай хотун
  • Уйгурдаах (Уйгурдаан) — Дьааҥы, Сартаҥ
  • Уугулаан хотун — уу иччитэ
  • Үөлэн Кээлээн — төҥүргэс иччитэ
  • Хаххаа
  • Холуоҥхай хотун
  • Чыамаһа — Сунтаар, Бутукай

Сигэлэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • Ойуун. Ойууннар норуот номоҕор. — Якутский ИЯЛИ. — «Якутполиграфиздат», 1993