Холера
| Холера | ||
|---|---|---|
 | ||
| Vibrio cholerae бактерията электроннай микробунан көрдөххө | ||
| МКБ-10 | A00. | |
| МКБ-9 | 001 | |
| DiseasesDB | 29089 | |
| MedlinePlus | 000303 | |
| eMedicine | med/351 | |
| MeSH | D002771 | |
Холера диэн сыстыган ыарыы аата. Vibrio cholerae диэн бактерия үөскэтэр. Vibrio cholera тууһа суох уу туустаах ууну кытта булкуйарыгар үксүгэр сиригэр тарҕанар, холобур курдук өрүс муораҕа киирэригэр. Уу үүнээйилэрэ элбэх сиригэр үөскүүр.
Ыарыы биллиитэ
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Холера диэн ис ыарыыта. Киһи иһэ ыалдьар, сыптарынныыр уонна хотуолуур. Дегидрацияҕа тиэрдиэн сөп, дьон өлүөн сөп.
Хайдах ыалдыахха сөбүй
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
Холера бактерияларынан киртийбит ууну эбэтэр аһы сиэтэххэ ыалдьаллар.
Сороҕор дьон сөптөөхтүк буспатах балыктан ыалдьыан сөп. Ону тэҥэ холеранан ыалдьа сылдьар киһи таарыйан буһарбыт аһа эмиэ сыстыганнаах буолар. Дьон үксүгэр кирдээх ууну иһэн ыалдьар.
Холераттан эмтэнии
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Холеранан ыальдар дьон эмтэниэн наада. Улахан өттүнэн ууну сүтэрбэтин курдук элбэх ууну уонна туустары биэрэллэр.
Сорох дьон олус күүстээхтик хотуолууллар, ол иһин сатаан испэт буолаллар, оччоҕуна капельницанан вена иһигэр киллэрэллэр.
Хайдах холера турбатын хааччыйыы
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Холеранан ыалдьыбат туһугар маннык гыныахха наада:
- Буспатах балыгы сиэбэт (ордук чуолаан моллюсктары уонна майгынныыр харамайдары.)
- Ыраастык туттунуу. Ол аата малы ыраастык тутуу уонна киһи иигэ-сааҕа ууга киирбэт буолуутун хааччыйыы.
- Ууну иһиэн иннинэ оргутуу, фильтрдааһын уонна хлордааһын. (Оргутар ордук буолар.)